رشد هیجانی و اجتماعی 6

اختلال اضطراب در کودکان 5 و 6 ساله

اختلال اضطراب در کودک 5تا6 سال

مدت زمان مطالعه: 8 دقیقه

هیجانات در انسان ها چگونه است؟

هیجانات مهمترین بخش زندگی هر فرد رو تشکیل میدهند. هر هیجانی باعث میشه که لحظات زندگی برای ما به یادموندنی بشه، باعث میشه که بتونیم منظورمون رو بهتر به دیگران برسونیم و همینطور منظور دیگران رو بهتر بفهمیم. هیجانات ما انواع مختلفی دارند مثل خشم، شادی، حس رضایت، اضطراب، اندوه و…

 

هر انسانی در طول روز با هزاران هیجان متفاوت روبه رو میشه. کودکان هم دارای هیجان هستند. درست است که از ابتدای زندگیشون نمیتونند هیجان های مختلف رو نشون بدهند یا درک کنند اما به مرور زمان و با کشف احساساتشون و همچنین تجربه کردن موقعیت های مختلف و قرار گرفتن در ارتباط با آدمهای دیگر میتونند هیجاناتشون رو بشناسند و به بقیه نشون بدهند.

در ادامه ی این راهنما، می توانید مقاله ی اضطراب جدایی در کودکان 5تا6 سال و مقاله ی راههای کاهش اصطراب جدایی در کودکان از شادآموز را بخوانید.

احساس اضطراب در کودکان چیست؟

اضطراب در کودک

احساس اضطراب در کودکان چیست؟

یکی از این هیجانات که امروزه در بین کودکان در حال گسترش هست، احساس اضطراب است. اضطراب در حد معمول میتونه کمک کننده باشه. به طور مثال کودک باید اضطراب انجام تکالیف مهدکودکش رو داشته باشه تا بتونه اون رو در زمان مناسبش انجام بده. اما اگر همین اضطراب زیاد از حد نرمال باشه و تبدیل به ترس و وحشت بشه، عواقب بدی داره و برای شرایط روحی و جسمی کودک و طرز نگرش او خطرناکه.

اضطراب در کودکی پدیده گذرا نیست و در صورت بی توجهی کردن و اقدام نکردن برای حل اون باعث عواقب جبران ناپذیری در بزرگسالی میشه. اما میشه اون رو در سنین پایین تر و قبل از اینکه خطری کودک رو تهدید کنه از طریق مربیان یا والدین شناسایی کنیم و با کمک چند روش و همچنین در کنار یک روانشناس کودک اون رو حل کنیم.

ترس در بعضی کودکان به طور طبیعی و از اول زندگی بیشتر است. اگر کودک شما ترس و اضطراب رو به طور موقتی تجربه میکنه و به زودی اون رو میگذرونه و بعد به حالت عادی خود برمیگردد نیازی به نگرانی نیست و ترس طبیعی رو تجربه میکند. اما اگر ترس در کودک به صورت غیر طبیعی یعنی در مدت طولانی تر و با شدت بسیار بیشتری این ترس رو تجربه میکنه و مجبور هست برای کنترل اون به اشیا یا شما متوسل شود پس بهتر است این ترس را ریشه یابی کنید و یا او را به پزشک نشان دهید.

اگر حالت غیر عادی ترس را در کودک نسبت به اشیا یا حیوانات یا حالات خاصی دیدید مثل ترس از مار یا تاریکی یا… ممکن است فرزند شما مشکوک به فوبیا باشد پس بهتر است با مشاور کودک مشورت کنید.

بعضی از اضطراب های رایج و شایع در کودکان

بعضی اضطرابهای کودک

بعضی از اضطراب های رایج و شایع در کودکان

  • اختلال اضطراب جدایی: بی میلی شدید برای ترک خانه ، والدین یا مراقب
  • اختلال اضطراب عمومی: این نگرانی درباره تمام مسائل روزمره ای هست که کودک با آنها سرو کار دارد.
  • فوبیاهای خاص: به انواع ترسهایی گفته میشه که از موقعیتهای خاص نشان داده میشه مثل مواقعی که کودک با تاریکی یا حیوانات خاصی مواجه میشود. این هراسها معمولا تاریکی، ارتفاع، سگ، آب، رعد و برق و… هست.
  • اختلال وسواس اجباری: این اختلال به معنی رفتارهای تکراری هست که برای رفع ترس یا استرس انجام میشود. مثل شستن مکرر دست یا تعویض مکرر لباس لباسها از اونجایی که در بسیاری از کودکان ممکن است اضطراب والدین باعث اضطراب کودک شده باشد بنابراین لازم است والدین نیز مورد توجه قرار گیرد.

اضطراب چطوری ایجاد میشه؟

چند عامل رو برای به وجود اومدن اضطراب در کودکان میتونیم نام ببریم. البته دلایل ایجاد اضطراب بسیار زیاده و با توجه به تفاوت های کودک و محیط زندگی و سبک فرزندپروری والدین، این دلایل گاهی شدت پیدا میکنند و گاهی بی اهمیت میشوند.

    • یکی از عوامل اضطراب آور برای کودک، دوری از والدین هست. دوری از والدین اگر به صورت تکرار شونده باشه به طوری که نیازهای کودک برآورده نشه و کودک به طور ناایمن رشد پیدا کنه و امنیت رو به طور دقیق و عمیق و درست تجربه نکنه، نه تنها نمیتونه در هیچ موقعیتی تنها بمونه بلکه دائما به والدینش میچسبه و به ندرت میتونند در جایی تنها بمونند.
    • یکی دیگر از عوامل اضطراب، خشم است. اگر خشم کودک به ترس و شرم تبدیل شه، منجر به اضطراب و اگر به غم و گناه تبدیل شه منجر به افسردگی در کودک میشه و اگر خشم کودک به نفرت و پرخاشگری تبدیل بشه در نهایت کودک شخصیت ضد اجتماعی پیدا میکنه.
    • از دیگر عوامل اضطراب میشه به عوامل ارثی و ژنتیکی اشاره کرد. چراکه کودک در محیطی رشد پیدا میکنه که دائما الگوهای اضطرابی به او داده میشه. در نتیجه کودک برخورد دیگری به جز اضطراب در مقابل مشکلات یاد نگرفته و در مقابل مشکلات استرس زیادی رو متحمل میشه.
    • همچنین والدینی که بیش از حد کودکشون رو تیمار میکنند و دائما مواظب کودک هستند تا مبادا زمین بخورد مبادا لباسش کثیف شود و… این والدین باعث میشوند که کودکشون فردی وابسته بار بیاید که در موقعیت های جدید نمیدونه باید چه کاری بکنه.
    • تنبیه و انتقاد مداوم از کودک میتونه به او احساس کم بودن و ناکافی بودن بدهد. بهتره که کودک احساس آرامش و پذیرش از طرف خانواده داشته باشه البته بی شک گاهی تنبیه های کلامی یا محرومیت برای از حد خارج نشدن کودک لازمه اما این تنبیه نباید در حدی باشه که کودک اضطراب تنبیه رو پس از هر کاری داشته باشه. بنابراین غیر از تنبیه از تشویق ها و هدایا برای انجام دادن کار درست توسط کودک استفاده کنه.

علائم اضطراب غیرعادی در کودک

علائم اضطراب غیرعادی در کودک

  • دوری کردن به طور جدی از بعضی موقعیتها که بقیه کودکان مشکل خاصی با آنها ندارند.
  • مقاومت این کودکان در برابر جدایی از والدین یا مراقبشون زیاد است. اغلب به دنبال مادر و چسبیده به اوست.
  • ترسهای مداوم که اکثر کودکان هم سن دیگر، از آن ترسها عبور کردند.
  • این کودکان در خوابیدن و به خواب رفتن مشکل دارند. اضطراب در خوابهای کودک خودش رو به صورت کابوس یا وحشت شبانه نشان میدهد. این کودکان معده درد و یا سردرد زیادی دارند و در اغلب مواقع پریشانی و بیقراری دارند.
  • این کودکان معمولا ناخن جویدن دارند یا گوشه عروسک یا اسباب بازیهاشون رو با دندان میجوند تا به این وسیله آرام شوند.
  • همچنین این کودکان کمرویی زیادی دارند و از روابط اجتماعی دوری میکنند.
  • در برابر تغییر مقاومت میکنند از هر تغییر در برنامه یا محیط زندگی میترسند و باعث اضطرابشان میشود. همچنین دربرابر هر اتفاق جدیدی واکنش منفی نشان میدهند، یا اصرار بر پوشیدن لباس خاص، یا نخوردن، فقط خوردن برخی غذاها دارد.
  • این کودکان به طور غیر طبیعی از بیماری میترسند و استرس بیماری دارند. اقدامات تکراری مانند شستن دست، چک کردن قفل درب یا وسایل را بارها و بارها انجام میدهد، یا افکار مزاحم تکرار شونده دارند.

کارهایی که در زمان اضطراب کودک باید انجام بدیم

کارهایی که در زمان اضطراب کودک باید انجام بدیم:

اول از همه باید بگیم که در زمان اضطراب کودک به حد کافی سردرگم هست پس نباید به او نگویید که نباید نگران باشه!! سعی کنید به صحبت های کودک گوش بدهید. و مستقیما به او نگاه کنید به او بازخورد بدهید و حرفهاش با کلمات خودتون تکرار کنید. مثلا بگویید: من توجه شدم رفتن به مهدکودک جدید باعث اضطراب تو شده.

به هیچ عنوان او رو تحقیر نکنید و نگویید مگه این موقعیت ترس داره؟ یا مگه تو بچه کوچکی که میترسی؟ کودک رو محیط هایی که میترسه دور نکنید بلکه با آرامش و تأمین امنیت در کنار او قرار بگیرید و او رو در اون موقعیت آروم کنید. و در نهایت اگر اضطراب کودکتون به حدی هست که غیر قابل کنترل شده بهتره به روانپزشک مراجعه کنید.

کودکی که اضطراب رو تجربه میکند به حد کافی حالات سختی رو تجربه میکند به همین دلیل نیازی نیست که به او توضیح دهیم که این حس، حس بدی هست و کودک نباید اون رو تجربه کنه و باید کنترلش کند. چراکه کودک اگر این توانایی رو داشت حتما از خودش محافظت میکرد. در اینصورت کودک ممکن است از اضطرابی که دارد احساس گناه کند و بنابراین به شما حس واقعیش را نگوید.

به کودکتان یاد بدهید که اضطراب برای همه امری طبیعی هست و میتوانید با کمک هم این مشکل رو حل کنید. چراکه از زمانهای بسیار قدیم نگرانی همراه بشر بوده است و همین نگرانی باعث بقا و دوری از خطرات شده است.

در زندگی امروزی افراد با رقابت های بیشماری مواجه هستند همچنین اخبار بد و اضطراب های اجتماعی مقایسه شدن ها و… نگرانی زیادی ایجاد میکنند. بعضی از این نگرانی ها میتوانند به پیشرفت ما کمک کنند اما همین نگرانی ها در حد زیادشان باعث آسیب به ما میشوند. حسی که کودکتان دارد را برای او توضیح دهید و اجازه ندهید نسبت به حسش ابهامی داشته باشد همین موضوع در سانسور نکردن خودش و ابراز احساسات او کمک کننده است. اما گاهی مغز او بی دلیل حس اضطراب را تجربه میکند که بازهم با آگاهی و تسلط بر شرایط میتوانید بر آن پیروز شوید.

مقاله ی اعتماد و امنیت در کودکان از شادآموز میتونه راهکارهای مفیدی در زمینه ی امنیت کودکان در اختیار شما قرار دهد.

بازی های مناسب برای زمانی که کودک اضطراب داره

بازی نقش مهمی در ارائه مفاهیم به کودک داره و اگر شما بتونید با کودک به طور درستی و در جای درستی و در نقش درستی بازی کنید میتونید تأثیر بسیار زیادی بر او بگذارید. بازی های هدفمند برای کودک را در این صفحه از شادآموز ببینید.

    • در بحث اضطراب کودک، یکی از بازی ها میتونه این باشه که شما نقش عروسک خرسی ای رو بازی کنید که ماشینش خراب شده و عصبانیه و اضطراب داره. حالا از کودکتون بخواهید که به خرس یاد بده چطوری عصبانی نباشه و اگر فرزندتون بلد نیست راه حلی ارائه بده میتونید اول خودتون این نقش رو بازی کنید بعد جایگاهتون رو عوض کنید.
    • بازی مناسب بعدی در شرایط اضطرابی حباب بازی هست. این بازی باعث تمرکز کودک بر موقعیت دیگری میشه و میتونه چند دقیقه از اضطرابش فاصله بگیره و بعد با ذهن بازتری به موضوع فکر کنه و همچنین میتونه منطقی تر باشه.
    • میتونید بر روی احساسات مختلف کودک اسم بگذارید و علائم اون رو هم به کودکتون بگید. یکی راه های بسیار مناسب این هست که در هنگام اضطراب کودک اگر نمیدونید چه کار باید بکنید، از او بپرسید. این پرسش بدون دستپاچگی باشد. و بعد با کودکتون به دنبال راه حل بگردید.
    • یکی از راه های مفید انجام کارهای هنری هست. طراحی، نقاشی، رنگ آمیزی و بازی با شن برای کاهش احساس اضطراب بسیار مفید است. در هنگام نقاشی و رنگ آمیزی کودک میتونه احساساتش رو تخلیه کنه و هر چیزی که تو ذهنش هست رو روی کاغذ بکشه.
    • بازی بعدی، بازی آزاد هست. به کودک اجازه بدهید در یک فضای امن و بی خطر بازی کنه. در بازی او دخالت نکنید مگر اینکه از شما در خواست کنه. در کل بازی باعث میشه که اضطراب کودک کاهش پیدا کنه.

برای مطالعه مقالات بیشتر میتونید به وبسایت مرکز پیش دبستانی شادآموز سر بزنید.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:

instagram

منبع: دکتر محمد بهشتیان ، دکتر نجمه هوشیار، اضطراب و راه های علمی کاهش اضطراب

نوشته های مرتبط

2 فکر در مورد “ اختلال اضطراب در کودکان 5 و 6 ساله

  1. بهاره گفت:

    مرسی از مقاله خوبتون

  2. ساغر گفت:

    مرسی از مقاله خوبتون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.