سو استفاده جنسی از کودک و راه های پیشگیری از آن

مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه

کودکان آسيب پذيرترين افراد در جامعه هستند و به دلایل مختلفی از جمله سن و نداشتن مهارت هاي کافي قادر به حفاظت و حمايت کامل از خود نیستند و نيازمند حمايت بزرگسالان، به خصوص والدين خود مي باشند.

در صورت عدم شايستگي والدين و عدم توجه کافي آن ها، مسائل و مشکلاتی از جمله سو استفاده از کودک و انواع کودک آزاري ممکن است برای کودک رخ دهد. کودکان نیز معمولا با حقوق خود آشنا نيستند و نمي توانند از خود در برابر انواع بد رفتاري ها محافظت کنند.

امروزه کودک آزاري معضلی بزرگ در اجتماع است که همه جوامع چه پيشرفته و چه در حال توسعه را در برمي گيرد و آثار کوتاه مدت و بلند مدت متعددي برای کودک وبزرگسال آينده باقي مي گذارد که گاه جبران ناپذير هستند.
بنابراين پيشگيري از بروز انواع کودک آزاري (جسمي، جنسي، غفلت و بي توجهي عاطفي) حائز اهمیت است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع کودک آزاری و پيشگيري از آن ها همراه ما باشید.

سواستفاده جنسی از کودکان به چه معناست؟

سو استفاده جنسی از کودکان به معنای هرگونه تلاش کامل یا ناقص برای داشتن لمس جنسی، فعالیت جنسی و یا سوء استفاده جنسی از یک کودک توسط بزرگسال است و یا توسط کودکی است که چند سالی از کودک قربانی بزرگ تر باشد.
هم چنین انواع فحاشی، پورنوگرافی، تحریک آلت تناسلی، برهنه کردن آلت تناسلی و دادن مواد تحریک کننده جنسی نیز سوء استفاده جنسی از کودکان به حساب می آیند. طبق آمار، کودکان دختر بیشتر از کودکان پسر در معرض سوء استفاده جنسی هستند. در این میان نقش تربیت جنسی به وضوح مشخص می شود و اینکه کودک در خانواده آگاهی کافی داشته باشد تا بتواند در مواقع خطر از خود مراقبت کند.

عوامل خطر آفرین سوء استفاده از کودک چه هستند؟

سوء استفاده جنسی از کودک پدیده منحصر به فرد و متفاوت از سوءاستفاده از بزرگسالان است و به همین دلیل نحوه برخورد با آن نیز متفاوت است.

متاسفانه برخی از عواملی که خطر این حادثه را بیشتر می‌کند شامل این موارد هستند:

• کودک بی سرپرست
• فرزندخواندگی
• کم توانی یا ناتوانی جسمی یا ذهنی
• سابقه قبلی سوءاستفاده
• فقر
• جنگ
• آسیب پذیری روانی و شناختی
• تک والد بودن کودک
• و اعتیاد والدین

همچنین عوامل محیطی و عدم وجود قوانین مشخص در رابطه با حمایت از حقوق کودکان، می‌توانند احتمال این اتفاق را افزایش دهند.

عواقب سوءاستفاده جنسی برای کودک

سوء استفاده جنسی بین انواع کودک آزاری ها بیشترین آثار و عواقب منفی کوتاه و بلند مدت را روی کودک باقی می گذارد و در واقع آثار ناشی از آن شاید هرگز ترمیم نشوند و کودکِ مورد سوء استفاده قرار گرفته همیشه در آینده و در بزرگسالی نیز علائمی به همراه داشته باشد.

عواقب سوء استفاده جنسی می تواند شامل اختلال های رفتاری، شب ادراری، اختلال در کنترل مدفوع، صدمه به خود، اضطراب، افسردگی کودک، افکار خودکشی، فرار از منزل، ترک کردن والدین، پرخاشگری کودک و انزواطلبی، افت تحصیلی، اختلال در تعامل های اجتماعی و بروز اشکال در برقراری ارتباط با افراد همجنس، دوستی با همسالان و… در فرد قربانی بشود.

بنابراین در مورد انواع کودک آزاری به خصوص سواستفاده جنسی پیشگیری موضوع اصلی است.

به منظور پیشگیری باید:

• آموزش حقوق کودکان صورت بگیرد.
• به والدین روش های رفتار با کودکان آموزش داده شود.
• به کودکان آموزش روش های محافظت از خود در برابر انواع سوء استفاده های جنسی با توجه به سن آن ها و در قالب بازی آموزش داده شود.
• هم چنین برنامه های مربوط به گزارش موارد کودک آزاری در جامعه تقویت شوند و پیگیری ها صورت بگیرند.

الگوی سوء استفاده جنسی از کودکان می توانند به اشکال زیر باشند:

• داخل خانواده که بین اعضای درجه اول خانواده انجام می شود.
• خارج خانواده، مثلا توسط افراد آشنا مثل همسایه، دوست خانوادگی و غیره
• موسسه ای که کودک در آن ساعاتی از روز خود را سپری می کند مثل مدارس، مهدکودک‌ها و اردوگاه ها و در آن مکان ها توسط افراد بزرگسال این رفتار انجام می شود.
• و در نهایت سو استفاده خیابانی، که شامل حمله به کودکان در اماکن عمومی توسط افراد غریبه است.

همانطور که پیش تر گفته شد، سو استفاده جنسی از کودکان می‌تواند به دو شکل تماسی و غیر تماسی باشد که تماسی می تواند شامل دست زدن به اندام خصوصی کودک یا رابطه جنسی داشتن با فرد است و غیر تماسی شامل عورت نمایی، پورنوگرافی، استفاده از الفاظ تحریک کننده و لذت بردن از انواع واکنش های کودک می باشد باید توجه داشت که در هر دو صورت این رفتارها سو استفاده جنسی از کودک به حساب می‌آیند و عواقبی برای او خواهند داشت پس پیشگیری از آن مهم ترین اصل است.

چگونگی پیشگیری از سوء استفاده جنسی از کودک

سوء استفاده جنسی از کودک مشکل مهم و بزرگی است و پیشگیری از آن مورد اهمیت است از جمله راههای پیشگیری از استفاده جنسی در کودکان: افزایش آگاهی، نگرش و یادگیری رفتارهای خود مراقبتی در کودکان است که این آموزش ها می توانند از جمله آموزش های مدرسه ای برای کودکان باشد.

سوء استفاده جنسی در کودکان و در همه گروه های جمعیتی اتفاق مي افتد و دارای سابقه طولانی همراه با پیامدهای منفی برای برخی از قربانیان است. بنابراین برنامه های پیشگیری از سوء استفاده جنسی در کاهش این اتفاق بسیار مهم هستند‌.
این برنامه ها باید به شکلی موثر، تکراری و قابل دسترس برای کودکان برگزار شوند از این نظر مدارس می توانند محل مناسبی برای ارائه برنامه های آموزشی، ارائه مهارت هایی جهت جلوگیری از سوء استفاده و یا گزارش آن‌ها باشند .

البته این برنامه های مدارس یک هدف دیگرهم دارند و آن این است که هدفشان کاهش حس مسئولیت و احساس گناه در کودکان است. چرا که این موضوع بسیار مهم است و کودک قربانی احساس گناه زیادی دارد.

در راستای مطالب این راهنما، می توانید این دو مقاله از شادآموز را بخوانید:

میزان رشد جنسی کودک 5تا6 ساله

با کودکی که محتوای مستهجن دیده چگونه رفتار کنیم؟

برخی سوالات جنسی کودکان و پاسخ مناسب

بهترین برخورد با خودارضایی کودک

انواع آموزش ها به کودک چگونه است؟

آموزش ها به کودکان می توانند به دو روش آموزش اطلاعات و آموزش مهارتهای رفتاری به کودک باشند.

روش آموزش اطلاعات: مثل سخنرانی ها، فیلم ها، اجراها، نمایشنامه ها و رنگ‌آمیزی و غیره هستند.

روش آموزش مهارتهای رفتاری: علاوه بر آموزش، کودکان تمرین نیز می کنند و مهارتهای خود مراقبتی، مهارت رد کردن (توانایی نه گفتن)، فرار کردن و گزارش دادن رفتارهای سو استفاده جنسی و… را نیز می آموزد.

همان طور که در این مقاله بیان کردیم سو استفاده جنسی از کودکان می تواند عواقب جبران ناپذیری برای کودک داشته باشد و به شدت زندگی آینده او را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین پیشگیری از آن مهم ترین اصل در مراقبت از روان و جسم اوست.
ما در شاد آموز می کوشیم با تهیه انواع مطالب مورد نیاز برای والدین جهت پیشرفت روانی و جسمانی کودکان و کسب اطلاعات بیشتر خانواده ها گام برداریم.

هم چنین مهد کودک و پیش دبستانی شادآموز با برخورداری از مربیان، مشاوران و متخصصین توانا، جهت کسب انواع آموزش های لازم برای کودکان تلاش می کنند تا کودکان در حین شاد بودن، خلاقیت خود را افزایش دهند، تفکر نقاد و خلاق را بیاموزند و بتوانند از خود در مواقع عدم حضور بزرگسالان به خوبی مراقبت کنند.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:

منابع:
1_مقاله مروری تاثیر آموزش مبتنی بر مدرسه در پیشگیری از سوءاستفاده جنسی از کودکان، سمیه علیرضایی، خدیجه میرزایی نجم آبادی
2_گزارش یک مورد سوءاستفاده جنسی، دکتر کتایون خوشایی

sid.ir