مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه
رابطه والدین با کودک نوپا چگونه باید باشد؟ (1تا2 سالگی)
دوسالگی زمان مهمی برای رشد عاطفی و احساسات است. کودک قبل از یک سالگی خود را کشف کرده و بعد از یک سالگی، وقتی شروع به راه رفتن می کند به دنبال کشف چیزهای جدید اطراف خود و شناخت دنیای خودش است. جستجوی اطراف شروعی برای استقلال، رشد اجتماعی و عاطفی اوست. لذا نحوه برخورد با کودک بسیار مهم است. رفتار والدین میتواند نقطه اتکایی برای رفتار کودک در آینده باشد. آگاهی از ویژگی های رفتار و شخصیت کودک کمک به درک او و رشد او می کند. در این راهنما در ابتدا ویژگی های کودک، سپس نحوه تعامل با کودک را شرح خواهیم داد.
برای برقراری ارتباط بهتر و موثر تر با کودک نوپا، بهتر است اول به شناخت کامل از کودک برسیم. زیرا در اینصورت با شناخت کامل از کودک، خیلی راحت تر می توانیم با کودک ارتباط بگیریم و دلیل خیلی از پرخاشگری ها، لجبازی ها، جیغ زدن ها، داد و بیداد کردن هاو… کودک را بدانیم و با برخورد صحیح با او بتوانیم بهترین رابطه را داشته باشیم و بتوانیم چیزهای زیادی را به کودک یاد بدهیم.
ویژگی های رفتاری کودک 12 تا 24 ماهه چیست؟ (1تا2 ساله)
کودکان معمولا از یک و نیم سالگی مانند یک ترن هوایی شهربازی پر از شادی و چالش هستند. کودک ابتدا با احتیاط شروع به راه رفتن کرده و ذوق میکند از اینکه میتواند راه برود، اطرافش را لمس کند. سپس به طور مستقل شروع به راه رفتن کرده و حس استقلال شخصی در وی شروع به رشد است لذا با لذت زیادی علاقه به دویدن، راه رفتن و بالا رفتن میکند. او منبعی از انرژی و لذت است که از کارهایی کوچک همچون لمس مجسمه پایین تلویزیون تا عروسک گوشه اتاق شروع به ذوق کردن می کند. برخی ویژگی های شاخص کودکان در یک سالگی تا دو سالگی مانند موارد زیر است:
کنجکاوی: کودک مانند یک دانشمند کوچک دوست دارد همه چیز را امتحان کند. اطرافش را به خوبی مشاهده می کند و به دنبال کشف چیزهایی جدید است. حتی ریز ترین ها! او با کاوش اطراف، یادگیری خود را افزایش می دهد.
تکرار رفتار های تصادفی و تغییر آن: کودک ممکن است یک کار را بارها تکرار کند (برای سازگار شدن با تجربه جدید و نیرومند کردن طرحواره). مثلا ممکن است مکررا روی میز یا مبل برود و پایین بیاید.
تقلید: کودک در این سن می تواند از رفتار الگویی که حضور ندارد کپی کند. شروع به تقلید از رفتارهای اطرافیان می کند. (عموما مادر و پدر یا خواهر و برادر) مقاله ی روابط خواهر و برادر از شادآموز را بخوانید.
فعالیت روزمره و تخیلی: چون بازنمایی ذهنی در کودک شروع شده، قادر به تقلید و ایجاد بازی های تخیلی و رفتارهای تکراری است.
زود عصبانی شدن و لجبازی: کودک در این دوره شروع به راه رفتن کرده و صحبت کردن کرده است اما هنوز مهارت های حرکتی را به طور کامل یاد نگرفته است و عموما به خوبی نمی تواند صحبت کند و با تک کلمه منظور خود را می رساند. در مقاله ی دلایل اصلی دیر حرف زدن کودک به طور کامل توضیح دادیم.
لذا وقتی نمی تواند خواسته خود را بیان کند و یا از کاری که دلش میخواد به تنهایی انجام دهد بر نمی آید زود عصبانی می شود و یا اگر بخواهید جلو وی را بگیرید با رفتار تند، لجبازی می کند و به شما نه می گوید. مقاله ی دلایل پرخاشگری کودک را بخوانید.
برای شناخت بیشتر توانایی های کودک تا یک سالگی این مقاله از شادآموز را بخوانید.
در سنین یک تا دو سالگی کودک به چه فعالیت هایی علاقه دارد؟
- کودک در این دوران کمتر با اسباب بازی های خود بازی می کند و بیشتر بازی با اشیاء واقعی خانه، خصوصا وسایل آشپزخانه را ترجیح می دهد.
- انجام کارها را به تنهایی دوست دارد. اما چون غالبا مهارت لازم یا توان آن را ندارد، خرابکاری می کند.
- کودک در این دوران اشیای اطراف را لمس می کند، می چشد، نگاه می کند و با گوش دادن به صدای بهم خوردن اشیاء، آنها را مورد ارزیابی قرار می دهد.
- مهمترین کوشش آنها برای دستیابی به استقلال است. لذا شاید به همین دلیل است که اکثر کودکان در این سن تقریبا به هیچ نظمی پایبندی ندارند و همه چیز را شخصا آزمایش می کند. مقاله ی آموزش نظم به کودک را بخوانید.
نزدیک دو سالگی، آموختن بازی برای شما و کودکتان بسیار لذتبخش است. از توپ ها و یا بادکنک های بزرگ استفاده کنید تا شانس او برای گرفتن آن ها بیشتر شود. او از این بازی لذت می برد، بدون توجه به این که توپ را گرفته است یا نه.
تاثیر رفتار مادر و پدر در کودک چگونه است؟
کودکان آیینه رفتار والدین هستند. کودک رفتارهای شما را مثل دوربینی متحرک ضبط می کند. آن ها با گوش دادن به حرف های تربیتی شما و مقایسه آن ها با عمل شما یاد میگیرند. مثلا اگر بگویید مسواک بزن شب ها که دندانت خراب نشود ولی خودتان مسواک نزنید، برای بچه این عمل درونی سازی نمی شود. در مقاله ی نقش پذیری کودک در خانواده این موضوع را کامل توضیح دادیم.
- کودکان نوپا زمانی کار خود را به بهترین نحو ممکن انجام می دهند، که بدانند والدین از آنها چه انتظاری دارند. این انتظارات می تواند زمان غذاخوردن یا خوابیدن باشد، یا عواقبی که از یک رفتار یا عمل بد نصیبشان خواهد شد. یک رفتار ناشی از عصبانیت ناگهانی شما میتواند احساس امنیت کودک را زیر سوال ببرد.
- تمرکز بر روابط خانوادگی و سپری کردن اوقات با یکی از والدین برای کودک دوست داشتنی و حائز اهمیت است. اختصاص دادن زمانی برای کودکان به طور مجزا مخصوصا برای چند فرزندی، کمک میکند تا رقابت و هم چشمی دو کودک با یکدیگر از بین برود و اطمینان از گذراندن زمان با شما داشته باشد.
- بیش از حد در هر کاری به کودک کمک نکنید، اجازه دهید خودش کارهایش را انجام دهد و بالاخره مهارت لازم را کسب کند. اگر بخواهید برای هر کاری، از جمله پوشیدن یک لباس، یا حل کردن یک پازل، به کودک کمک کنید، در واقع این پیام را به او می دهید، که تو هیچ کاری را نمی توانی انجام دهی؛ احساس استقلال و خودکفایی کودک کم کم از بین میرود و حتی خلاقیت کودک نیز تحت تاثیر قرار میگیرد. مقاله ی وابستگی در کودک را بخوانید.
- برای غذاخوردن کودکان، کودک قبل از پذیرفتن یک غذا، باید چند بار آن را امتحان کنند. درصد زیادی از کودکان تمایل به امتحان کردن غذاهای جدید دارند؛ البته اگر ببینند والدین از خوردن این غذاها لذت می برند. اگر با خوردن یک لقمه عقب کشیدند، کمی از غذا را در ظرفشان بگذارید و برای کودکان سخت غذا نیز تقویت و پاداش بگذارید. غذا در رشد کودک بسیار مهم است. لذا اگر رژیم غذایی کودک، تنها بر مبنای غذاهایی باشد که او دوست دارد، در برابر غذاهای مفید و پر محتوا از خود مقاومت نشان خواهد داد.
مقالات مرتبط با تغذیه کودک نوپا:
8 نکته برای کمک به کم اشتهایی کودک
7 نکته برای بهبود اشتهای کودک
بد غذایی کودک نوپا - در رابطه با زمان تماشای برنامه های تلویزیونی، بهتراست به کودک اجازه ندهید تا زمان زیادی را پای تلویزیون بنشیند. کودکان نوپایی که زمان زیادی را صرف دیدن تلویزیون می کنند، بعداً با مشکلات عدیده ای در یادگیری مواجه خواهند شد.
بهتر است کودکان نوپای خود را با خواندن کتاب های مصور و رنگی، بازی های مهارتی و جذاب، کارهای خلاقانه حتی بازی با غیر از اسباب بازی، متناسب با خلاقیت کودک او را سرگرم کنید. با کودک خود صحبت کنید و او را تشویق کنید تا به داستان و صحبت های شما گوش هم بدهد و مهارت شنیداری او را نیز تقویت کنید. مقاله ی تاثیر تلویزیون بر کودک را بخوانید.
- به کودک احساس امنیت و حمایت بدهید وقتی کودک میداند شما او را از آسیب ها حفظ میکنید، احساس امنیت و آرامش میکند. مخصوصا در دوران اوج اضطراب از غریبه در 15 ماهگی. در مقاله ی غریبی کردن به این موضوع به طو کامل پرداخته ایم.
نکات تربیتی کلی برای ارتباط با کودک نوپا
- صحبت کردن با کودک در زمان های مختلف.
- نامیدن اشیا و اطلاعات اطراف کودک.
- سعی کنید در برخورد با لجبازی کودک زود عصبانی نشوید.
- اجازه کشف و لمس اطراف را به وی بدهید.
- با او تعامل کنید و سعی کنید اورا درک کنید.
- بازی های وانمودکردن و نقش بازی کردن مثل آشپزی نمادین، مغازه نمادین با او داشته باشید.
- آشنا کردن او به عادت‌های روزمره و داشتن برنامه منظم برای کارها.
- اجازه دهید اطراف را بهم بریزد.
- خودش غذایش را بخورد حتی اگر اطرافش کثیف شد.
- بازی هایی برای تقویت مهارت های حرکتی درشت مثل خانه سازی داشته باشید.
- وقت اختصاصی برای تفریح و بازی با او ترتیب دهید.
با مراجعه به سایت شاد آموز بازیهای مختلف برای کودکان را یاد بگیرید و با کودک خود انجام دهید. انواع بازی های آموزشی را در این صفحه ببینید. این نکته را بدانید هیچ کاری لذتبخش تر از انجام فعالیت مشترک با مادر یا پدر نیست. پس از صرف وقت خود با کودکتان احساس رضایت داشته باشید چرا که صرف این زمان، به مانند بهترین زمان برای کودک است.
شاد آموز را در اینستاگرام دنبال کنید:
منبع:
1.کتاب رشد و شخصیت کودک؛ نویسنده: پاول هنری ماسن
2.مقالات تحقیقاتی حوزه روانشناسی تربیتی ایران
زود عصبانی میشم وقتی دخترم لجبازی می کنه باید رو این موضوع کار کنم. مرسی ار مقاله خوبتون
با سلام ممنون از مطالب مفیدتون