مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه
سیاهی دندان ناشی از قطره آهن: چطور آن را برطرف کنیم؟
کمبود آهن در کودکان خردسال نگرانی رایجی است و تخمین زده می‌شود که 6 تا 15 درصد از کودکان نوپا دچار کمبود آهن هستند. پیشگیری از این امر در سال‌های اولیه رشد بسیار مهم است زیرا می‌تواند از افت عملکرد ذهنی، فیزیکی و رفتاری جلوگیری کند. عوامل متعددی می‌تواند باعث این کمبود آهن در خون کودک شوند مانند رشد سریع کودک یا جذب ضعیف آهن. به همین دلیل، توصیه می‌شود برای کودکان بالای 6 ماه از قطره آهن در دوز تجویز شده توسط پزشک استفاده شود. این روش درمانی بدون عارضه هم نیست. یکی از مهمترین آنها سیاهی دندان ناشی از قطره آهن است.
در راستای مقالات سلامت کودک، مقاله ی یبوست نوزاد از شادآموز را بخوانید.
آیا سیاهی دندان ناشی از قطره آهن دائمی است؟
مکمل آهن برای کودکان نوپا معمولاً به صورت مایع مصرف می‌شود، زیرا کودکان در این سن قادر به بلعیدن قرص نیستند. مکمل آهن مایعی به رنگ تیره و قهوه‌ای مایل به قرمز است و امکان دارد دندان های کودک را سیاه کند. با مصرف غلط قطره آهن امکان دارد لکه هایی تیره روی دندان‌ها و لثه ها ایجاد شود. این لکه‌ها ممکن است بلافاصله ظاهر شوند یا به مرور زمان ایجاد شوند. خبر خوش اینکه در برخی از موارد، پس از مدتی از قطع مصرف این لکه‌ها از روی دندان کودک پاک می‌شود.
آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان شیری می‌شود؟
برخی از والدین از دادن قطره آهن به کودک خودداری می‌کنند، زیرا تصور می‌کنند این لکه‌های سیاه روی دندان کودک در واقع پوسیدگی هستند. خیر. قطره آهن حاوی یونی دارای ماده رنگی است و فقط سبب تغییر رنگ دندان می‌شود. هر چند ظاهر خوبی ندارد، اما سیاهی دندان ناشی از قطره آهن فقط یک مسئله ظاهری است، و این دندان به هیچ وجه پوسیده نیست. حتی موارد شیرین کننده داخل قطره آهن در بیشتر برندها سدیم ساخارین است.
این ماده برای باکتری‌های داخل دهان قابل مصرف نیست و در دهان اسید تولید نمی‌کند. در نتیجه باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود. پوسیدگی دندان شیری نه به دلیل قطره آهن، که بیشتر به دلیل عدم رعایت بهداشت، مصرف شیر در طول خواب شبانه، و مصرف بالای قند و شکر توسط کودک است. مقاله ی راهکارهای مراقبت از دندان شیری از شادآموز را بخوانید.
قطره آهن خارجی بهتر است یا ایرانی؟
برندهای مختلفی برای قطره آهن کودک وجود دارد. برخی از آنها ایرانی و برخی خارجی است. گاهی شنیده می‌شود که به خانواده‌ها توصیه می‌شود برای جلوگیری از سیاهی دندان ناشی از قطره آهن از قطره‌های خارجی استفاده کنند. باید بدانید که فرقی بین قطره‌های خارجی و ایرانی از این نظر وجود ندارد. تماس هر نوع قطره آهن با دندان‌های کودک باعث تغییر رنگ و سیاهی دندان می‌شود.
با این حال، این مسئله نباید موجب قطع قطره آهن توسط والدین شود. در عین حال، به یاد داشته باشید که قطره آهن خارجی حاوی دوز خاصی از آهن است که با توجه به کمبود آهن مورد نیاز در بدن کودکان همان منطقه جغرافیایی تولید شده است. این در حالی است که معمولاً دوز آهن قطره‌های ایرانی بیشتر است که به دلیل نیازهای تغذیه‌ای کودکان ایرانی تولید شده است. به همین دلیل، توصیه می‌شود از قطره‌های ایرانی استفاده کنید و برای جلوگیری از سیاه شدن دندان‌های کودک از روش‌های دیگری استفاده کنید. مانند تمیز کردن دندان کودک با مسواک انگشتی.
راههای جلوگیری از سیاهی دندان ناشی از قطره آهن
رقیق کردن مکمل آهن در چند قطره آب می‌تواند به جلوگیری از ایجاد لکه روی دندان کمک کند. همچنین، می‌توانید مکمل را به آب پرتقال اضافه کنید زیرا ویتامین C جذب آهن را تسهیل می‌کند. اما مکمل آهن را به شیر اضافه نکنید زیرا شیر می‌تواند در جذب مناسب آهن اختلال ایجاد کند. اگر با وجود رقیق کردن مکمل، هنوز هم نگران تماس آهن با دندان فرزندتان هستید، آن را با نی، قطره چکان یا فنجان به کودک بدهید. دقت کنید که کودک تمام مایع را ببلعد.
اگر می‌خواهید از قطره چکان استفاده کنید، از کودک بخواهید به پشت دراز بکشد. قطره را در انتهای حلق او بچکانید. با این کار، قطره کمترین تماس را با دندان کودک خواهد داشت. پس از دادن قطره کمی آب به کودک بدهید تا دندان‌ها تمیز شوند یا با یک دستمال نخی نم‌دار روی دندان کودک بکشید.
آکادمی اطفال آمریکا استفاده از غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز، غذاهای غنی شده با آهن، سبزیجات غنی از آهن و میوه‌های حاوی ویتامین C را نیز به عنوان راهی برای دریافت آهن کافی برای کودکان نوپا توصیه می‌کند.
درمان لکه سیاه روی دندان
مسواک زدن دقیق دو بار در روز، به ویژه پس از مصرف مکمل آهن، به کاهش سیاهی دندان ناشی از قطره آهن کمک می‌کند. استفاده از خمیر جوش شیرین نیز توصیه می‌شود. جوش شیرین در این نوع از بین بردن لکه بسیار موثر است. بسته به سن کودک نوپا، این کار ممکن است سخت باشد، زیرا اکثر کودکان طعم آن را دوست ندارند. اگر کودک نوپای شما با طعم خمیر جوش شیرین مشکل دارد، به جای مسواک از یک دستمال مرطوب و جوش شیرین استفاده کنید و دندان‌های تغییر رنگ داده شده را با انگشت خود به آرامی بشویید.
در صورتی که لکه‌های سیاه روی دندان‌ها تا حد نگران‌کننده‌ای است، بهتر است از توصیه یک دندانپزشک استفاده کنید. در برخی از موارد، توصیه می‌شود که تا 3 سالگی صبر کنید. پس از این زمان، دندانپزشک می‌تواند با برس و جرم‌گیری تغییر رنگ دندان‌ها را برطرف کند و ظاهر بهتری به آنها ببخشد.
لکه‌های سیاه روی دندان کودکان خردسال فقط به دلیل قطره آهن نیست و می‌تواند از منابع مختلفی ایجاد شود. آبمیوه‌ها، داروها، ویتامین‌ها، حتی یک باکتری طبیعی بی‌ضرر همگی می‌توانند باعث ایجاد لکه در دندان‌ها و خط لثه شوند. خوشبختانه، اگر سیاهی دندان ناشی از قطره آهن باشد، در برخی از موارد با قطع مصرف برطرف می‌شود. حتی اگر این لکه‌ها برطرف نشوند، دندان‌های شیری در نهایت می‌افتند و با دندان دائمی جایگزین می‌شوند.
دادن قطره آهن یکی از دغدغه‌های والدین است. برخی از مادران از ترس سیاهی دندان ناشی از قطره آهن از دادن این قطره به کودک خودداری می‌کنند. این در حالی است که آهن برای رشد مغزی و جسمی کودک ضروری است. مقاله ی تغذیه مناسب برای رشد مغزی کودک را بخوانید. ما در پیش دبستانی شادآموز در این مطلب تلاش کردیم با ارائه چند راهکار نگرانی این دسته مادران را برطرف کنیم تا برای رشد و پیشرفت کودکان جامعه قدمی برداشته باشیم.
شاد آموز را در اینستاگرام دنبال کنید:
منبع:
قطره اهن ممکن دندون رو سیاه کنه ولی اگر بلافاصله آب به بچه بدین یا مسواک بزنه فکر کنم سیاه نشه چون دندون بچه من سیاه نشد
سلام همراه گرامی؛
بله مقدار کمی آب دادن به کودک، تمیزکردن دندان کودک با کمک یک دستمال تمیز نم دار و یا مسواک کوچک نیز می توانید دندان های کودک را بعد از مصرف قطره ی آهن تمیز کنید.