خواباندن نوزاد|هر آنچه باید درباره خواب نوزاد بدانید

زمان مورد مطالعه: 12 دقیقه

خواب نوزاد تا یک سالگی

خواب از نیاز های اساسی همه انسانهاست. خواب خوب باعث بهبود عملکرد مغز میشه و هم چنین رشد بهتر مغز رو در پی خواهد داشت. در مقابل خواب بد باعث بد شدن کارکرد مغز میشه و جنبه هایی از رشد فیزیکی مثل افزایش قد رو تحت تأثیر قرار خواهد داد. ساعت و نوع خوابیدن در هر کودکی متفاوت هست و این با توجه به عادت ها و تأثیراتی که از محیط میگیرن تعیین میشه. خوابیدن نوزاد قوانین خاصی داره و بهتره والدین با این قوانین آشنا باشن تا بتونن شرایط مناسب رو برای کودکشون فراهم کنن.

خواب نوزاد از مسائلی هست که ذهن والدین بسیاری رو درگیر کرده است. همه میدانیم که خواب نوزادان با بزرگسالان فرق دارد. هر کدام از نوزادان ویژگیهای خواب مخصوص به خودشون رو دارند و با توجه به نیازهای منحصر به فردشون میخوابند. یکی از تفاوتها در سبکی و سنگینی خواب یا زود به خواب رفتن و دیر به خواب رفتن نوزادان است. بعضی از نوزادان تا آخرین لحظه در برابر خوابیدن مقاومت میکنند اما بعضی دیگر در هر شرایطی به راحتی میخوابند.

خواباندن نوزاد یکی از مسائل مهم والدین به خصوص مادران است. نوزادان تا ماه‌ها تفاوت بین شب و روز را متوجه نمی‌شوند. آنها شبانه‌روز می‌خوابند و هر زمان گرسنه شوند، صرف‌نظر از ساعت آن، بیدار می‌شوند. خواباندن نوزاد یکی از مشکلات والدین است. در این مقاله به روش هایی میپردازیم که به خوابیدن راحتتر نوزادتان کمک میکند. همچنین با تغییرات خواب او تا یکسالگی آشنا میشوید با ما همراه باشید.

خواب نوزادان چگونه است؟

اکثر شیرخواران اگر در وضعیت راحتی قرار داشته باشن و شرایط مناسب مثل غذای کافی، جریان هوای تازه و دمای مناسب فراهم باشه به قدر نیازشون میخوابن. در ماه های اول زندگی، نوزاد در بین فاصله وعده های غدایی میخوابه و این خواب برای رشد اونها لازم و ضروری هست. این خواب به تدریج کم تر میشه و در یک سالگی به دوبار خواب (یکی بعد از شیر خوردن صبحگاهی و دیگری بعد از شیر خوردن ظهر) تغییر پیدا میکنه. و تا یک و نیم سالگی به یک بار خواب در طول روز تبدیل میشه.

نوزاد تازه متولد شده چه مدت در طول شبانه‌روز می‌خوابد؟

نوزادان در فاصله ی تولد تا 3 ماهگی باید در طول شبانه‌روز 14 تا 17 ساعت بخوابند. نوزادان در این سن 2 یا 3 ساعت بیدار هستن. برخی از نوزادان ممکن است تا 18-19 ساعت در روز بخوابند.

نوزادان هر چند ساعت یکبار برای خوردن شیر بیدار می‌شوند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند غالباً هر 2 تا 3 ساعت و نوزادانی که از بطری تغذیه می‌کنند، تقریباً هر 3-4 ساعت، برای شیر خوردن بیدار می‌شوند.

دوره بیداری نوزادان تا 3 ماه معمولا بیشتر در پایان روز یعنی ساعت 5 بعد از ظهر و ساعت 10 شب است. در 4 ماهگی معمولا سه دوره خواب احتیاج دارن: صبح، ظهر، اوایل شب.

بین سنین 6 تا 12 ماهگی خواب کودک شما از 3 دوره در روز به 2 دوره تغییر پیدا میکنه اما این 2 دوره طولانی تر خواهد بود. مقدار این خواب روزانه در هر نوزادی متفاوته. بعضی از نوزادان 20 دقیقه چرت میزنن بعضی دیگر ممکنه در یک دوره اما خیلی طولانی تر بخوابن. ساعت خواب نوزادان تا یک سالگی کم تر خواهد شد اما باز هم خوابیدن بخش زیادی از زمان زندگی کودک رو تشکیل میده.

نوزادانی که به مدت طولانی‌تری می‌خوابند، باید برای تغذیه بیدار شوند. برای آنکه نوزاد خوب وزن بگیرد و دچار افت قند خون نشود، باید شیردهی را هر 3-4 ساعت یکبار انجام دهید، که معمولاً طی چند هفته اول ضروری است. پس از آن، می‌توانید اجازه دهید نوزاد برای مدت زمان بیشتری در طول شب بخوابد.

ماه‌های اول زندگی نوزاد ممکن است سخت‌ترین روزها برای والدین باشد، چراکه شب‌ها بارها و بارها با صدای گریه نوزاد بیدار می‌شوند. خواب نوزاد از الگوی خاصی پیروی نمی‌کند و هر نوزادی با دیگری ممکن است متفاوت باشد. برخی از نوزادان در سن 2-3 ماهگی می‌توانند 5 ساعت در طول شب به طور مداوم بخوابند، و برخی دیگر نمی‌توانند. مقاله ی دلایل گریه های شبانه ی نوزاد را بخوانید.

خواب نوزادان معمولا پدر و مادر را خسته میکند. چراکه معمولا نظم عادی ندارد و هر لحظه از شبانه روز احتیاج به محبت، تغذیه و… دارد. دلیل عمده خستگی والدین از این وضع این است که بدن والدین به نظم خواب شبانه و کار روزانه عادت دارد و بنابراین با این بی نظمی سخت کنار میاید. اما خب هنوز مغز نوزاد و چرخه خواب شبانه روزی او با ساعت عادی و خواب معمول انسانها سازگار نشده است.

راهی برای قابل تحمل کردن این شرایط این هست که در زمانهایی که کودک مدت بیشتری رو در خواب سپری میکند شما هم بخوابید و به استراحت بپردازید. به مرور زمان و با بزرگتر شدن کودک مدت خواب او هم طولانی تر میشود و بنابراین بهتر میتوانید استراحت کنید همچنین خواب و بیداری او هم نظم بیشتری پیدا میکند. در این زمان خواب او بیشتر در ساعات شب خواهد بود.

راه مناسب دیگری که برای سرعت دادن به روند این کار میتوانید به کار ببرید، محیط خواب کودک را تاریک کنید و محیط آرامی را برای او فراهم کنید و برای بیدار شدنش محیط را روشن کنید. طوری که فضای خواب و بیداری باهم فرق داشته باشد. برای روشنی بخشیدن به محیط بهتر است که از نور خورشید و نور طبیعی استفاده کنید. در طول شیر دادن روزانه به کودکتان با او صحبت کنید و به او انرژی بدهید و در زمان شیر خوردن او در شب فضای ساکت و آرومی رو برای نوزاد فراهم کنید.

سعی کنید با این روشها تفاوت زمان خواب و بیداری را به کودک آموزش دهید. هیچ گاه از زور و اجبار برای بیدار نگهداشتن کودکتان یا خواباندن او استفاده نکنید.

دوره خواب کودکان از شش هفتگی بهبود نسبی پیدا میکند. به این صورت که در طول روز خواب کوتاهتر و در طول شب خواب طولانی تری دارند. البته هنوز هم برای شیر خوردن شبانه بیدار میشوند اما در کل شیرشان را هم در حالت خواب مینوشند.

در این زمان خواب آنها عمیقتر میشود و بهتر میخوابند. کارشناسان می‌گویند، در فاصله چهار و شش ماهگی، بیشتر کودکان شیرخوار میتوانند حدود هشت تا دوازده ساعت در شب بخوابند. همانطور که گفته شد از شش هفتگی این تغییرات به وجود میاید اما بعضی از کودکان تا پنج ماهگی شش ماهگی به این نقطه‌ نمی‌رسند و برخی تا دوره نوپایی همچنان در طول شب از خواب بیدار می‌شوند. شما اگر بخواهید میتوانید عادتهای خواب صحیح را از همان ابتدا شروع کنید و زودتر کودکتان را به این مرحله برسانید.

نکات ایمنی خواباندن نوزاد

محیط خواب نوزاد باید به چه صورت باشه؟

بهتره که شرایط مناسب برای خواب نوزاد رو بدونیم تا بتونیم اون شرایط رو به بهترین شکل ممکن براش فراهم کنیم. یکی از نکاتی که باید در محیط خواب کودک رعایت بشه تخت کودک یا جایی هست که نوزاد شما قراره در طول خوابیدن روی آن قرار بگیره. تخت کودک باید سفت باشه دارای محافظ باشه و اگر محافظ نداره با بالش ها احاطه شده باشه. نباید در تخت شئی سخت قرار داشته باشه و به صورت اتفاقی راه تنفس کودک رو ببنده. نوزاد شما بهتره که در صورت امکان هنگام چرت روزانه و خواب شبانه در یک تخت بخوابه. نکته مهمی که در مورد تخت کودک باید رعایت بشه این هست که کودک شما روی تخت شما نخوابه و به این ترتیب از سندروم مرگ ناگهانی نوزاد جلوگیری بشه.

برای ایمنی، نوزاد را در گهواره یا تختخواب قابل حمل قرار دهید. هرگز هنگامی که خواب‌آلود هستید، در کنار نوزاد نخوابید. این کار ریسک آسیب زدن به نوزاد را به همراه دارد. همچنین، به اشتراک گذاشتن تختخواب، خطر SIDS (سندرم مرگ ناگهانی نوزاد) و سایر مرگ‌های ناشی از خواب را افزایش می‌دهد.

بررسی نیاز خواب در کودک 2 تا 3 سال و بررسی خواب کودک 5 تا 6 سال را میتوانید در این دو مقاله از شادآموز دنبال کنید.

برای ایجاد محیطی امن برای خواب نوزاد نکات زیر را دنبال کنید:

1. 1. همیشه نوزاد را نه به شکم، که به پشت بخوابانید. از سال 1992 که AAP این توصیه را ابلاغ کرد، میزان SIDS بسیار کاهش یافته است.
   2. محل سفتی را برای خواباندن نوزاد انتخاب کنید. روی تشک را با ملحفه‌ای محکم بپوشانید.
   3. هیچ چیز دیگری را در گهواره یا تخت نوزاد نگذارید. اسباب‌بازی‌های مخملی، بالش، پتو، ملحفه‌های نامناسب، لحاف، و بالشتک‌های ضربه‌گیر را در دور از محل خواب نوزادتان قرار دهید.
   4. از گرم شدن بیش از حد بدن نوزاد جلوگیری کنید.بهتره دمای اتاق کودک بین 18 تا 20درجه باشه. لباس نوزاد را بر اساس دمای اتاق انتخاب کنید. مراقب علائم گرمازدگی، مانند تعریق یا احساس گرم شدن در هنگام لمس پوست نوزاد باشید.
   5. اطمینان حاصل کنید که در محلی که نوزاد شما در آن حضور داره دود وجود نداشته باشه و هوای تازه و تمیز در جریان باشه. نوزاد را از افراد سیگاری دور نگه دارید. دود سیگار خطر ابتلا به SIDS را افزایش می‌دهد.
   6. اتاقی که برای کودک در نظر گرفته شده در محلی به دور از سروصدا و آلودگی قرار گرفته باشه.

روش‌های خواباندن نوزاد

حفظ امنیت نوزاد از بالاترین اولویت برخوردار است. او را در جایی قرار دهید که احتمال افتادن وجود ندارد. همچنین، اطراف نوزاد را از بالش و ملحفه پر نکنید تا خطر خفگی را از بین ببرید.

بهترین شیوه خوابیدن نوزاد سوال رایج والدین کم خواب است. در هفته‌های اول زندگی نوزاد، بسیاری از والدین تصمیم می‌گیرند که در یک اتاق با نوزاد بخوابند. به اشتراک گذاری اتاق با نوزاد این امکان را فراهم می‌آورد که تغذیه در طول شب با آرامش و راحتی بیشتری انجام شود.

گاهی اوقات خواباندن نوزاد سخت می‌شود، چراکه او به محیط غریب عادت ندارد، مخصوصاً وقتی پای خانه گرم، تاریک و بسیار دنج داخل شکم مامان به میان می‌آید. پس برای سازگاری با زندگی خارج از رحم، باید از شیوه‌هایی استفاده کنید که او را به یاد خانه پیشین می‌اندازند.

روش خواب و بیدار

سعی کنید او را خواب‎آلود اما بیدار در تختخواب قرار دهید. اگر او در آغوش شما به خواب رود، در هنگام جابه جا شدن در تختخواب ممکن است بیدار شود و کار از اول شروع شود. ایده بهتر این است که او را در گهواره تکان دهید یا به آرامی به پشتش ضربه بزنید تا به خواب رود. اگر او را به صورت خواب و بیدار در تختخواب قرار دهید، به تدریج یاد می‌گیرد که خودش به تنهایی بخوابد.

ماساژ نوزاد

پیش از آنکه نوزاد را در تختخواب قرار دهید، او را ماساژ دهید. مطالعات نشان می‌دهد ماساژ نوزادان قبل از خواب، ترشح هورمون ملاتونین را افزایش می‌دهد که به بهبود خواب نوزاد کمک می‌کند.

قنداق کردن نوزاد

پس از گذراندن نه ماه در یک شکم کوچک تنگ، جای تعجب نیست که نوزاد تازه متولد شده اکنون یک فضای تنگ ایمن را ترجیح دهد. مطمئناً او در نهایت به تختخواب عادت می‌کند، اما شاید در هفته‌های اول فضای تنگ‌تر یک گهواره او را به آرامش بیشتری برساند. قنداق کردن نوزاد با یک پتو، امنیت بیشتری را به همراه خواهد داشت و ممکن است خواباندن نوزاد را برای شما ساده‌تر کند. با این حال، قنداق کردن را پیش از 3 یا 4 ماهگی متوقف کنید، چراکه در این دوره فرزندتان به آزادی بیشتری برای بهبود رشد مهارت‌های حرکتی خود نیاز دارد.

پخش نویز سفید برای نوزاد

سکوت وضعیت ایده‌آلی برای خواب است. اما برای اکثر نوزادان این طور نیست. نوزاد تازه متولد شده به سمفونی غرغره معده و ضربان قلب مادر عادت کرده است. بنابراین، خوابیدن نوزاد با صدای زمزمه یک فن، موسیقی ملایم، دستگاه یا برنامه نویز سفید راحت‌تر است.

تنظیم دمای اتاق

دمای اتاق را در وضعیت مطبوع نگه دارید، یعنی نه خیلی گرم و نه خیلی سرد. در واقع، دمایی که شما در آن احساس راحتی کنید، برای نوزاد نیز مناسب است. گرمای بیش از حد باعث می‌شود نوزاد در طول خواب زیاد عرق کند و خطر SIDS را افزایش می‌دهد. سرما نیز باعث می‌شود خواباندن نوزاد بیشتر طول بکشد یا در طول خواب بارها بیدار شود. برای بررسی مناسب بودن دمای اتاق برای نوزاد، گردن او را لمس کنید: اگر عرق کرده، خیلی گرم است. اگر گردنش سرد است، پتویی روی او بیاندازید یا لباس‌های بیشتری به او بپوشانید. در هنگام خواب استفاده از کلاه ممنوع است.

تنظیم نور چراغ‌ها

با وجود اینکه بسیاری از نوزادان می‌توانند در هر نقطه‌ای به خواب روند، بهتر است در طول شب چراغ‌ها را کم کرده و فضایی تاریک و خواب‌آور ایجاد کنید. هر چه بهتر تفاوت روز و شب را برای نوزادتان مشخص کنید، الگوی خواب او زودتر با شما هماهنگ خواهد شد.

بی توجهی به غرغرهای نوزادتان

با اولین صدایی که از نوزاد بلند می‌شود، او را از تختخواب یا گهواره بلند نکنید. صبور باشید، شاید خودش به تنهایی به خواب رفت. اگر غرغرها ادامه پیدا کرد، مشخص می‌شود که او بیدار و آماده تغذیه یا دریافت توجه شماست.

خواباندن نوزاد چیزی است که بیشتر والدین نگران آن هستند و می‌تواند بر میزان خستگی آنها بیفزاید. تا زمانی که نوزاد بیشتر اوقات شاد به نظر می‌رسد و استراحت خوبی دارد، نگران برنامه خواب، الگوها و عادات خواب نوزاد خود، مخصوصا در هفته‌های ابتدایی، نباشید. با عادت كردن شما و نوزاد به زندگی مشترك جدید، شرایط آسان‌تر و روان‌تر می‌شود.

اکثر نوزادان توانایی خوابیدن در محیط های شلوغ و پر از سروصدا را دارند پس نیازی نیست که به آرامی صحبت کنید و یا آرام راه بروید. همچنین نوزادان برای خوابیدن به محیط خاصی هم احتیاج ندارند. بسیاری از نوزادان اگر صدای تکرار شونده مثل صدای کولر را بشنوند بهتر هم به خواب میروند چراکه این صدا تداعی کننده صداهای درون رحم است.

نوزادان هر زمان که نیاز به خواب احتیاج داشته باشند میخوابند و به صدای دیگران یا خندیدن و نور چیزی اهمیت خاصی نمیدهند. همچنین میتوانید با کودک خود به پیاده روی یا مهمانی و سفر بروید بدون اینکه نگران برهم خوردن خواب او باشید.

توانایی خارق‌العاده برخی از نوزادان برای چرت زدن حتی در میان یک طوفان و رعدوبرق انقدر زیاد است که شاید نگران شنوایی کودکتان شوید. اگر این نگرانی بی اندازه هست میتوانید به پزشک کودک مراجعه کنید اما معمولا هنگام تولد از کودک تست شنوایی گرفته میشود و مشکلی کودک را تهدید نمیکند.

بعضی از دلایلی که باعث بیدار موندن نوزاد میشه

نوزاد شما در هفته های اول زندگیش مرتبا بیدار میشه و درخواست غذا یا تعویض پوشک داره یا محیط برای خوابیدنش مناسب نیست یا دل درد و بیماری های دیگر مانند کولیک داره و نمیتونه راحت بخوابه. اما از دلایل دیگه میشه به این مورد اشاره کرد که کودک ممکنه مدت زیادی در معرض نور مانیتورها و صفحه نمایش موبایل ها باشه و این موضوع خواب رو برای کودک سخت میکنه. میشه با فعالیت های آرام، مثل لالایی گفتن، گوش دادن به موسیقی آرام و بی کلام یا ماساژ دادن کودک و نوازش او خواب رو براش راحت تر کرد.

اگر خداوند به شما نوزادی نارس داده است، نگران نباشید با مراقبت کامل از او خیلی زود به رشد طبیعی می رسد. مطالعه ی این مقاله از شادآموز به شما در زمینه ی نگهداری و مراقبت از نوزاد نارس کمک خواهد کرد.

در ادامه ی این مقاله شاید علاقمند باشید در رابطه با حمام نوزاد نیز بدانید. این مقاله از شادآموز را بخوانید.

خواب نرمال در نوزاد چگونه است؟

خواب نرمال در نوزاد عملی فعال است. یعنی ممکنه نوزاد در خواب احساسات و اعمالی رو تجربه کنه که افراد در بیداری اونها رو تجربه میکنن مثل خندیدن و پرش اعضا بدن. اگر نوزادی در خواب این اعمال رو به علاوه خس خس بینی و تنفس راحت ومنظم تجربه کنه به معنی داشتن خواب نرمال و آرام است. به طور کلی خواب نوزادان فعالیتی حیاتی است و درطول این فعالیت والدین باید از آرامش و سلامت و امن بودن محیط اطمینان حاصل کنن. در صورت بی خوابی ممتد یا وجود اتفاق غیر طبیعی باید به متخصص مراجعه بشه. پیج شاد آموز در اینستاگرام تلاش می‌کند اطلاعات مفیدی را برای مادران به اشتراک بگذارد. نظرات خود را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:

منابع:

kidshealth

whattoexpect

کتاب رایس، ف. فیلیپ، (1390) رشد انسان، ترجمه دکتر مهشید فروغان