مدت زمان مطالعه: 8 دقیقه
مراحل رشد زبان کودکان چگونه است؟
والدین بعد از گذشت چند ماه از تولد کودک نگران رشد کودک شان در ابعاد مختلف هستند. یکی از ابعاد رشد زبانی کودک است. سوال هایی از قبیل آیا کودک من دیر شروع به حرف زدن کرده است؟ سن شروع به حرف زدن کودک دقیقا چه زمانی است؟ آیا کودک من رشد زبانی دارد؟ در این بحث به مراحل رشد زبان کودک در سنین مختلف که به طور میانگین به دست آمده می پردازیم.
رشد زبان و نظریه های رشد زبان
بهبود ادراک و شناخت در طول نوباوگی، زمینه را برای دستاورد خارق العاده انسان، یعنی زبان آماده می کند.
نظریه های رشد زبان از دیدگاه های مختلف وجود دارد؛ بعضی از آن ها نظیر چامسکی با دیدگاه فطری نگر بیان دارد که “تمام کودکان به وسیله فراگیری زبان به دنیا می آیند” اما رشد مناطق قشر مخ نشان داده که زبان فوری و ناگهانی نیست و به طور تدریجی است و بعد از تولد کودکان با یادگیری و اکتشاف، کسب می کنند. بعضی دیگر بر تعامل اجتماعی کودک تاکید و از تعامل توانایی درونی و تاثیرات محیطی می دانند.
شاید علاقمند باشید بدانید راهکارهای زود حرف زدن نوزاد چیست؟ این مطلب را در این باره بخوانید.
یکی از دیدگاه های دیدگاه ویگوتسکی است که مراحلی از رشد زبان را بیان می کند:
- گفتار اجتماعی یا گفتار بیرونی:
پیش از سه سالگی ظاهر میشود و نقش آن کنترل رفتار دیگران است. مثلاً وقتی کودک به مادرش می گوید شیر می خواهم از این طریق به کنترل رفتار دیگران اقدام می کند. - گفتار خود محورانه:
بین 3 تا 7 سالگی رخ می دهد. این نوع گفتار، مرحله ی انتقالی گفتار بیرونی به گفتار درونی است. در این مرحله کودکان غالباً برای کنترل رفتارشان با خودشان حرف می زنند. مثلاً هنگام انجام کاری، آنچه را که انجام می دهند به زبان می آورند. نقش گفتار خود محورانه کنترل و هدایت رفتار خود است. ویگوتسکی از گفتار خصوصی بجای گفتار خود محورانه استفاده می کرد. پژوهش ها نشان می دهد وقتی که کودکان با تکالیف دشوار سروکار دارند یا زمانی که اشتباهات زیادی مرتکب می شوند از گفتار خصوصی بیشتر استفاده می کنند. - گفتار درونی:
پس از 7 سالگی ظاهر می شود. گفتار درونی با خود سخن گفتن به صورت بی صداست. گفتار درونی به اندیشه و رفتار انسان جهت می دهد و در همه ی کارکردهای عالی ذهنی وجود دارد.
وی در باب تفکر و زبان بیان می کند: در نظریه ی ویگوتسکی، تفکر و زبان در کودکان بصورت دو فعالیت مستقل از هم شروع می شوند. در ابتدا تفکر پیش زبانی یا تفکر بدون زبان، و زبان پیش عقلی یا گفتار بدون تفکر وجود دارند. کوشش کودکان در ماه های اول زندگی برای حل کردن مسائلی مانند دستیابی به اشیا و بازکردن در، موردی از تفکر بدون زبان است؛ و یا غان و غون کردن کودک با هدف جلب توجه یا خوشحال کردن بزرگسالان موردی از زبان بدون تفکر است.
در حدود 2 سالگی منحنی های مجزای تفکر پیش زبانی و زبان پیش عقلی به هم می رسند در نتیجه تفکر زبانی و زبان عقلانی می شود. در فاصله 2 تا 7 سالگی، زبان هم نقش درونی (هدایت و جهت دهی به تفکر) و هم نقش بیرونی (انتقال نتایج تفکر به دیگران) را ایفا می کند.
مراحل رشد زبان کودک
کودکان ابتدا زمزمه و غان و غون می کنند و با مراقبت کننده ای اشیا و رویداد هارا نام می برد، توجه مشترک برقرار می کنند. سپس قادر به درک برخی کلمات و با حرکات ایما و اشاره پیش کلامی (مثل اشاره) برای تاثیر بر رفتار دیگران استفاده می کنند. از 12 ماهگی به بعد به طور پیوسته به واژگان خود می افزایند و شروع به گفتن کلمه می کند. این اطلاعات به طور میانگین به دست آمده است. طبق تحقیقات عده ای کودکان دیرتر به سخن گفتن می افتند و ناگهانی جمله می گویند، عده ای هم زودتر از این زمان شروع به گفتن کلمه می کنند. این ها هیچ کدام نشان از نابهنجاری نیست و دلیل اصلی آن مشخص نیست و نگران کودک خود نباشید تا 3 سالگی.
اگر بعد از 3 سالگی کودک متوجه گفتار دیگران می شد ولی هنوز شروع به سخن گفتن و کلام نکرده بود و با ایما و اشاره منظور خود را می رساند به یک گفتار درمان و روان شناس کودک برای جستجو علت آن باشین تا آن را زود هنگام حل کنید.
«جدول مراحل رشد زبان کودک»
سن | تعداد کلمه | توضیحات |
رشد زبان از تولد تا 6ماهگی | فقط آوا و زمزمه |
|
رشد زبان از 7 تا 12 ماهگی | بین 1 تا 3 کلمه |
|
رشد زبان از 13 تا 18 ماهگی | تولد تا میانگین 50 کلمه |
|
رشد زبان از 19 تا 24 ماهگی | 200 تا 250 کلمه |
|
رشد زبان از 2 تا 3 سالگی | تا 500 کلمه |
|
رشد زبان از 3 تا 4 سالگی | تا 2000 کلمه بیان می کند.
به غیر از واژگان درکی |
|
رشد زبان از 4 تا 5 سالگی | واژگان به 10000 کلمه می رسد |
|
با مطالعه ی جدول رشد زبانی کودک تا پنج سالگی، چه زمانی برای یادگیری زبان دوم در کودکان 5تا6 سال و کودکان 2تا3 سال مناسب است؟
در این بحث به طور کامل مراحل رشد زبان به هنجار بررسی شد. با بررسی کودک خود می توانید نقاط قوت و ضعف کودک خود را متوجه و در جهت تقویت یا بهبود آن برآیید. با توجه به تحقیقات عوامل متعددی بر رشد زبان کودک تاثیر دارند مثل رشد طبیعی بدن، سلامت بدن، جنسیت، هوش، خانواده، تماس با همسالان، تعداد افراد خانواده یا اطرافیان کودک. یعنی به طور کلی با توجه به نظریه های تعامل اجتماعی کودک بسیار به رشد و تقویت زبان او کمک می کند که این نقش مهم والدین و تعامل آن ها با کودک را می رساند.
شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:
منبع:
1.کتاب روانشناسی رشد یک (از لقاح تا کودکی)؛ نویسنده: لورا برگ
2.کتاب رشد و شخصیت کودک؛ نویسنده: پاول هنری ماسن
3.مقالات مرتبط با رشد زبان کودک
ذخترم زود زبون باز کرد ولی پسرم تازه یک سلش شده مامان بابا رو میگه جدول رشدی گفتاری که خوندم از این مقالتون خیلی کمک کرد واقعا نگران بودم مرسی از سایت خوبتون
سلام همراه گرامی؛
ممنون که تجربه خودتان را با ما در میان گذاشتید.