مدت زمان مطالعه: 11 دقیقه
بسیاری از والدین تمایل دارند که آموزش مهارت هایی مثل ریاضی و الفبا و… رو از سنین قبل از دبستان و ورود به مدرسه به کودکشون آموزش بدهند. اما عده ای تصور میکنند یاددادن ریاضی به کودک و همچنین یادگرفتن ریاضی توسط کودک سخت هست. برای همین معمولا از آموزش ریاضی به کودک منصرف میشوند و بیشتر به آموزش الفبا میپردازند. در این مقاله به شما میگیم که با چه روش هایی میتونید ریاضی رو به راحتی به کودکتون آموزش بدید.
آموزش مفهوم اعداد با کمک نخود و لوبیا
وقتی صحبت از یادگیری ریاضی میشود، اکثر دانش‌آموزان طرفدار آن نیستند. اما در پیش دبستانی شادآموز، ما ریاضی را به موضوعی سرگرم‌کننده تبدیل میکنیم و به کودکان کمک میکنیم از این سفر آموزشی لذت ببرند. هیچ راهکار یکسانی برای آموزش خلاقانه ریاضی وجود ندارد، زیرا هر دانش‌آموزی متفاوت به نظر می‌رسد و یک مربی خوب باید روش‌های مختلفی را برای آموزش در نظر داشته باشد.
چرا بسیاری از کودکان از ریاضی لذت نمی‌برند؟
دلایل زیادی برای فرار کودکان از تکالیف ریاضی وجود دارد. یکی از مهمترین آنها دشواری است. سطح آموزش ریاضی و مفاهیم آن باید مناسب درک کودک باشد؛ در غیر این صورت کودک دلسرد یا مضطرب میشود. بیش از حد سخت بودن مفاهیم کودک را دلزده می‌کند، و بیش از حد ابتدایی و ساده بودن اطلاعات نیز باعث میشود کودک توجهی به کلاس نداشته باشد.
بی‌حوصلگی دلیل دیگر است. ریاضی معمولاً درس خشکی است که اگر کودک به اندازه کافی در آن به چالش کشیده نشود و روش تدریس جالب نباشد، کودک یادگیری را رها می‌کند.
دلیل سوم مربوط به علاقه عمومی کودک است. برخی از کودکان به علوم یا هنر علاقه بیشتری دارند. به همین دلیل است که ما در شادآموز ریاضی را با سایر موضوعات ترکیب میکنیم تا کودکان در حین بازی، هنر و انگلیسی آن را فراگیرند.
اضطراب و ترس از ریاضی دلیل دیگری برای عدم علاقه به آن است. ما ریاضی را به نحوی به کودکان خردسال آموزش می‌دهیم که در لذت یادگیری آن غرق شوند و بی‌دلیل دچار اضطراب امتحان نشوند. ریاضی برای ما یک زنگ تفریح و شادی دیگر است.
ما برای آموزش خلاقانه ریاضی تکنیک‌های متعددی را به کار می‌بریم. یکی از آنها بازی‌های ریاضی است که روح هیجان و رقابت را به کلاس وارد می‌کند.
باید توجه کنیم که یادگرفتن تمام مهارت های جدید توسط کودک نیاز به زمان و حوصله زیادی داره و با تمرین و تکرار، کودک توانایی یادگیری بسیاری از مهارت ها و مفاهیم رو داره.
در راستای این مقاله میتوانید مقاله ی به کودکان 2 و 3 سال چی یاد بدیم از شادآموز را مطالعه کنید تا درک بهتری از آموزش کودکان کسب کنید.
آموزش به زبان مخصوص کودکان
موضوعی که واضح است، اینه که نمیتونیم با کودکان با منطق محض حرف بزنیم حتی در مورد مسائل روزمره. بنابراین آموزش هم مثل بسیاری موارد دیگه احتیاج به راه و زبان خاصی داره. زبان مخصوص کودکان لحن کودکانه نیست، بلکه زبان کودکان اینه که بتونیم با روشی که در حد درک و فهم کودک هست و میدونیم به اون علاقه داره مفاهیم رو بهش انتقال بدیم. آموزش ریاضی به کودک بسیار راحت تر از آموزش الفبا به کودک است چرا که در بازیها، شمارش و خیلی مسائل دیگر روزمره کودک درگیر ریاضیات هست. پس آموزش ریاضی با زبان کودک، میتونه برای او بسیار شیرین و آسان باشد.
کودکان حدودا تا سن 10 سالگی علاقه زیادی به بازی دارند و بیشتر وقتشون رو به بازی میگذرونند. پس ما میتونیم از راه بازی و فضاسازی ریاضیات رو هم به کودک یادبدیم. کودک 5 یا 6 ساله هنوزهم بخش زیادی از روزش رو به بازی میگذرونه و تمایل داره تا همه چیز رو به بازی وارد کنه بنابراین ما هم از راه بازی آموزش ها رو به کودک منتقل میکنیم.
کارتهای ریاضی
بازی های مناسب برای آموزش ریاضی به کودک
بعضی ازبازی هایی که برای آموزش ریاضی به کودک مناسب هست عبارتند از:
- بازی معامله یا مغازه بازی: در این بازی میتونید ارزش پول رو به کودکتون آموزش بدید و با مصادیق واقعی مثل خوراکی های بسته بندی شده، یک مغازه بسازید که کودک نقش فروشنده رو داره. سپس میتونید از کودک قیمت ها رو بپرسید و بعد از انتخاب چند خوراکی از او بخواهید تا قیمت ها رو جمع کنه. (میتونید قیمت های ساختگی و تک رقمی رو روی خوراکی ها بچسبونید)
- میتوانید از کودک بخواهید که قد و وزن اعضای خانواده رو جمع آوری کنه و به شما بگه که کدوم فرد از همه بلندقدتر هست یا چه کسی لاغرتر هست. (مفهوم بیشتر و کمتر)
- با فلش کارت ها اعداد رو به کودک یاد بدید. به طور مثال میتونید کارتی که عدد 2 روی آن نوشته شده و کارتی که عدد 5 روی آن نوشته شده به کودک بدهید و او حاصل جمع رو که کارت 7 هست به شما بدهد. یا حاصل تفریق رو از او بخواهید.
- همینطور میتونید از شعرهایی که در آن اعداد معرفی شده اند رو برای کودک بخونید و در موقعیت های مختلف با او شعر رو تکرار کنید. کارت بازی برای آموزش جمع و تفریق، بلوک‌های اعداد، بازی‌های رومیزی ریاضی از مثال‌های آن است. کودکان خردسال از دیدن و لمس کردن بیشتر فرامی گیرند.
- یکی دیگر از راه ها برای آموزش و تمرین ریاضی با کودک وجود داره این هست که کتابی با استفاده از نقاشی یا برچسب حیوانات درست کنید و از کودک بخواهید تا تعداد حیوانات رو بشمره و به شما بگه تعداد کدوم حیوان بیشتره یا کدام حیوان از همه کمتره.
- اجازه بدهید کودکتون شماره تلفن افراد رو بگیره و تعداد مبلها یا قاشق ها رو بشمره و برای غذاخوردن اونها رو آماده کنه.
- برای آموزش اشکال هندسی به کودک میتونید اشکال رو برای او بکشید و از او بخواهید که در دفترش اونها رو بکشه یا در محیط اطراف اسم اشکال رو بگه.
تمام این آموزشها تا قبل از دبستان باید به صورت بازی و هنر باشه تا در صورت شکست خوردن، کودک سرخورده نشه و علاقه او به ریاضی از بین نره. همچنین ترس از ریاضیات از همین سنین شروع میشه، پس سعی کنید کودکتون رو تشویق کنید و برای پاسخ های درست او پاداش های کلامی آماده کنید یا در صورت فوق العاده بودن کودک میتونید جایزه فیزیکی هم برای او تهیه کنید. اما مطمئن بشید که کودک برای دریافت جایزه به بازی و ریاضی علاقه نشون نده و علاقه او واقعی باشه.
بازی‌های دیگری آموزش ریاضی
بازی‌های ریاضی یک روش امتحان شده و واقعی برای آوردن هیجان و رقابت به کلاس هستند. اگر کلاس درس پر از محتوای بصری باشد، کودک بهتر میتواند مفاهیم را درک کند. کتاب‌های تصویری و وسایل کمک آموزشی بصری به کودک کمک میکنند که جمع و تفریق را بهتر درک کند.
ابزارهای ریاضی زیادی وجود دارد که به دانش آموزان کمک میکنند مفاهیم انتزاعی ریاضی را در دنیای واقعی تصور کنند، از جمله: چرتکه، کره، ساعت، بلوک‌های ده تایی، فلش کارت و غیره. ما حتی از کودکان می‌خواهیم وسایل کمک آموزشی را خودشان بسازند، تا بهتر در آموزش درگیر شوند. ساخت وسیله کمک آموزشی در نظر آنان یک فعالیت تفریحی کاردستی است. اما در واقع، قرار است از آن چیزهای زیادی بیاموزند.
در کنار فعالیت‌های بصری و لامسه، تکنیک‌هایی که دانش‌آموزان را به حرکت وا می‌دارد یا درگیر فعالیت‌های یادگیری عملی میشوند، نیز به کودکان کمک می‌کند. کودکان میتوانند برای یادگیری شمارش، بالا و پایین بپرند. برای یادگیری اعداد، در خانه‌های کشیده شده روی زمین لی‌لی بپرند.
آموزش اشکال هندسی با کمک خمیربازی
بهترین راه‌های تقویت مهارت ریاضی در کودکان:
- از کودکتان بخواهید که وسایل منزل را دسته بندی کند و بتواند آنها را بشمارد.
- در محیط اطرافتان اشکال هندسی پیدا کنید و از کودکتان بخواهید که آنها را بکشد.
- شعر و سرودهای جذاب در مورد اعداد پیدا کنید و همراه با کودکتان بخوانید.
- به جای اینکه خودتان شماره‌ی کسی را بگیرید اجازه دهید کودکتان شماره‌گیری کند.
- با استفاده از یک دفتر می توانید اشکال یا تصاویری بکشید یا بچسبانید و از کودک بخواهید آنها را بشمرد و دسته بندی کند.
نتیجه یاددادن ریاضی به کودکان:
تحقیقان ثابت کرده اد که هر قدر کودک شما ارتباط بیشتر و بهتری در بین سه تا شش سالگی با مهارتهای ریاضی پیدا کند
- عملکرد او در مدرسه هم بهتر خواهد شد. و ریاضی برای او کابوس نخواهد شد.
- در پیدا کردن و کشف روابط ریاضی و مسائل علاقه بیشتری نشان میدهد.
- احتمال موفقیت او در ورود به دانشگاه و مدارس بهتر بیشتر خواهد شد.
- میتواند مشاغلی که مربوط به مدیریت و رهبری هستند انتخاب کند.
- به رشد خلاقیت ها در محیط کار یا مدرسه یا زمینه مورد نظر کودک منجر خواهد شد.
آیا کودکان با مهارتهای ریاضی متولد میشوند؟
کودکان از بدو تولد توانایی های ریاضی اندکی با خود دارند. میتوانند اعداد رو تشخیص بدهند. تحقیقی روی نوزادان انجام شده است. طبیعی بود که کسی به مهارت های ریاضی کودکان اعتقادی نداشته باشد تا این که به تحقیقی که در سال 1992 توسط دانشگاه آریزونا انجام شد برخورد کردیم. در این آزمایش به نوزادانی که حدودا 6 ماهه بودند عروسکهایی داده میشد بعد با صفحه ای این عروسکها پوشیده می شدند و تعداد عروسکها را کمتر می کردند.
در این شرایط نوزادان آگاه بودند که تعداد عروسکها کمتر شده است و دنبال عروسک پوشیده شده می گشتند. به این ترتیب با درک اینکه در این بین چیزی اشتباه است و توانایی شناسایی اشتباه در یک گروه کوچک از عروسک ها را داشتند. البته این تنها یک آزمایش است و اینکه کودکان توانایی انجام مهارتها و عملیات بسیار سنگین رو ندارند بر همه محرز است. بنابراین کودک مهارتها را به مرور و کم کم با افزایش سن یاد میگیرد.
چینه
چند نکته مهم در رابطه با آموزش ریاضی به کودک
- کودکان از طریق بازی یاد میگیره پس باید مطمئن باشید که کودک اون بازی ها رو دوست داره. هر چه بازی جالب تر باشه علاقه کودک هم بیشتر میشه.
- نکته بعدی این هست که کودکان از طریق حواس پنجگانه، مهارت ها رو به خاطر میسپرند بنابراین سعی کنید برای آموزش اعداد از اشیا استفاده کنید تا کودک بتونه اونها رو ببینه. یا اعداد رو با خمیربازی به کودک نشون بدید تا کودک با لمس اونها بتونه ارتباط بیشتری با اعداد برقرار کنه.
- تکرار کلید فهم و به خاطر سپردن کودک هست. اگر شمردن و تکرار اعداد و حساب کردن جزو فعالیت های روزمره کودک بشه کودک، میتونه به راحتی اونها رو به یاد بیاره. یکی از مهمترین نکات این هست که کودک علاوه بر اینکه اعداد رو یاد بگیره (یک، دو، سه …) کلمات مربوط به اونها مثل بزرگتر و کوچکتر، اول و دوم، پرو وخالی رو هم یاد بگیره.
چطوری شناسایی مفاهیم رو به کودک یادبدیم؟
برای اینکه کودک اشکال هندسی رو یادبگیره میتونیم چند دایره بزرگ و کوچک با قیچی از روی کاغذ رنگی ببریم و با اونها یک صورت بسازیم. به این صورت که کودک برای چشمهای صورت دو دایره کوچک پیدا کنه. میتونید اعداد رو با خمیر بازی بسازید و به ترتیب به کودک نشون بدید یا این کار رو با گل رس انجام بدید. میتونید انگشتان کودک رو آغشته به رنگ انگشتی کنید و از او بخواهید که روی کاغذ اعداد رو بنویسه.
چطوری ترتیب و توالی رو به کودک یادبدیم؟
آموزش ترتیب و توالی
برای آموزش توالی به کودک میتونید چند شیشه به او بدهید تا به ترتیب قد مرتبشون کنه. یا اندازه انگشتانتون رو با انگشتان کودک مقایسه کنید و به او بگویید کدام بزرگتره. یا انگشتان بزرگ و کوچک رو به او آموزش بدید. به این ترتیب میتونید اشیای کوچک و بزرگ و کوتاه و بلند رو هم با کودک دسته بندی و طبقه بندی کنید. همچنین هنگام مرتب کردن اتاقش میتونید اسباب بازی ها رو به ترتیب اندازه و تعداد بچینید و از کودک بخواهید تا اونها رو مرتب شده تحویل بده.
شما می توانید با انواع لگوها یا وسایل خانه سازی وجورچین دسته بندی کردن براساس تعداد و رنگ را آموزش دهید. به طور مثال کودک لگوها را در دسته های پنج تایی قرار دهد و به مرور تعداد این دسته ها را بیشتر کنید و دسته بندی را تغییر دهید. بازی هایی که با مهارتهای ریاضی می توان انجام داد بسیار تنوع بالایی دارند و بسته به زمان و امکانات فرق می کنند.
اما برای انجام و یاد دادن ریاضی به کودک نیازی نیست حتما وسایل تخصصی و گران قیمت خریداری شود چراکه اصل آموزش این مفاهیم در دوران مدرسه و توسط معلم خواهد بود. این روش در مدارس هم مورد استفاده قرار می گیرد و از زمان های طولانی هنوز طرفداران خود را دارد بسیاری از آموزگاران اذعان می کنند آموزش دسته بندی چنانچه توسط اسباب بازی هایی انجام گیرد که مورد علاقه کودک باشد و برای او جذاب باشد، آموزش راحت تر و سریع تر انجام خواهد شد. و بنابراین کودکان تمرکز بیشتری هم روی مسائل خواهند داشت. تقارن از موضوعات مهم و اساسی در ریاضی هست که با کمک اسباب بازیها و نقاشی ها می توان به کودک آموزش داد. هرچند در مهدکودکها معمولا با وسایل مخصوص وتمرینهای مخصوص آموزش داده میشود.
مهم نیست که دانش آموزان چه چیزی یاد می‌گیرند، یک محیط سرگرم‌کننده و مثبت، پایه‌ای برای موفقیت تحصیلی و فردی است. ما از ترکیب تکنیک‌های مختلف نمی‌ترسیم و از روش‌های مختلف برای آموزش خلاقانه ریاضی استفاده میکنیم تا بهترین پاسخ را از کودکان دریافت کنیم و کودکان از کلاس ریاضی لذت ببرند.
لطفا نظرات و تجربیات خودتان در رابطه با آموزش ریاضی به فرزندتان را با ما در قسمت دیدگاه همین مقاله به اشتراک بگذارید.
شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:
به بچه ها از طریق بازی یاد بدین