راههای تقویت هوش کودکان

مدت زمان مطالعه:10 دقیقه

تقویت هوش در سن 5 تا 6 سالگی

انسانها از بدو تولد برای انجام کارهای گوناگون تحت آموزش قرار میگیرند. آموزش در سن پایین و در کودکی باعث افزایش و تقویت هوش کودک میشه و به رشد مهارت ها و توانایی یادگیری مطالب در بزرگسالی او کمک بسیار زیادی میکنه. این آموزش میتونه مستقیما توسط افرادی مانند معلمها و بسته های آموزشی باشه یا غیر مستقیم و از طریق رفتارها و پدیده های اطراف صورت بگیرد.

هرچه نوع آموزش با تمرین های بیشتر و خلاقیت بیشتر همراه باشه میتونه هوش و تفکر کودک رو بیشتر پرورش بده. برای این کار نیاز به انجام فعالیت های خیلی سخت و هزینه بر نیست و حتی والدین هم میتوانند با انجام بعضی کارهای خلاقانه کودکشان رو به تفکر وادار کنند و به رشد هوش کودک کمک کنند.

بازی کردن چگونه در تقویت هوش کودک موثر است؟

بازی کردن در این سنین بخش بزرگ و قابل توجهی از شناخت کودک و کشف دنیای اطراف رو شامل میشه. بنابراین مهم ترین راه آموزش بعد از بیان مخصوص کودکان و در حد درک و فهم کودکان این هست که آموزش به کودک از طریق بازی باشه. مقاله ی بازی درمانی را بخوانید.

و این بازی میتونه بازی های خلاقانه ای باشه که با هدف افزایش مهارت های ذهنی و بدنی کودک انجام میشوند. مراکز آموزشی با در نظر گرفتن مهارت های کودک شما و فراهم کردن شرایطی مثل حضور مربی آگاه و کار بلد و ایجاد فضا برای مشاهده بیشتر کودک میتوانند کمک کننده باشند.

کودک در سن 5تا6 سالگی چه توانایی ها و مهارت هایی دارد؟

یکی از توانایی های کودک انجام بازی های نمایشی است. کودک در این نوع بازی ها به ایفای نقش پلیس، پزشک، مادر، پدر، آشپز و… میپردازه و این بازی ها در رشد توانایی و مهارت جایگزینی آنها بسیار تأثیرگذار خواهد بود. کودک در سن 5 تا 6 سال از فعالیت های بدنی لذت میبره و با اشتیاق به اونها میپردازد پس چه بهتر است اگر آموزش ها در قالب انجام فعالیت های فیزیکی باشد. به طور مثال برای آموزش جاذبه زمین به کودک میشه از بالا و پریدن روی سکو استفاده کرد.

کودک میتواند در این سن کمیت یک چیز رو بعد از تغییر شکل درک کند. به این معنی که میتوانند درک کنند یک گلوله گل رس بعد از پهن شدن باز هم همان مقدار هست و در مقدارش تغییری به وجود نمی آید. هر چه بازی ها خلاقانه تر باشند، به افزایش هوش کودک کمک بیشتری می کنند.

بچه های 5 و 6 ساله گیرنده های خوبی برای مطالب جدید هستند البته شروط لازم برای یادگرفتن مطالب جدید با هدف افزایش هوش کودکان، این هست که تا جای ممکن مطالب رو قابل فهم و ساده کنیم و بیانمون مناسب فهم کودکان باشه به این معنی که همه چیز را با دید منطقی و علمی محض بیان نکنیم و گاهی از داستان ها یا بازی های نمادین برای درک بهتر موقعیت ها و شناساندن اشخاص به کودک استفاده کنیم.

مقالات مرتبط:

بازی برای تقویت هوش هیجانی

بازی برای تقویت هوش کلامی کودک

فواید تقویت هوش موسیقیایی

بازی های مناسب برای تقویت هوش کودک

• برای افزایش توانایی های هوشی کودک و یاد دادن بعضی مطالب جدید میتوانید با کودکتان بازی هایی انجام دهید که باعث تحریک تفکر و افزایش توانایی هوشی او بشود. در این سن میتوانید آموزش شطرنج به کودک را آغاز کنید. برای تقویت مهارت های هوشی میتوانید به کودک جورچین و پازل بدهید و او به تنهایی مشغول ساخت آنها شود البته این پازل ها نباید خیلی آسان باشه چراکه باعث از بین رفتن علاقه او میشود.
• پازل ها برای تقویت مهارت های ظریف کودک و توانایی دست ورزی بسیار مناسب هستند. برای اینکه مهارت فعالیت های گروهی کودک هم افزایش پیدا کند میتواند پازل ها را با یکی از دوستانش یا با خواهر یا برادرش انجام دهد.
• بازی بعد، خواندن آواز الفبا هست. در طول این بازی میتونید از کتاب هایی که در آنها الفبا تمرین شده استفاده نمایید الفبا رو در کارت های کوچک نوشته و صدا و شکل اونها رو با کودک تمرین کنید در این روش باید به طور مداوم با کودک نوشتن و خواندن حروف رو تکرار کنید تا برای کودک تبدیل به دانش بشه. مثلا میتونید با نمایش دادن حرف کاف از او بپرسید که چه صدایی داره!
• برای یاد دادن اعداد به کودک، باید در هر مکان و زمانی هرچیزی رو بشمرید. به طور مثال در میوه فروشی تعداد جعبه ها رو بشمرید و کودک تکرار کنه. تعداد ستاره ها، ماشین ها، بشقاب ها، خانم ها، تاب ها و هرچیزی که قابل شمارش هست رو با کودک بشمرید و به طور مداوم تکرار کنید. آموزش ریاضی به کودکان را میتوانید در این مقاله از شادآموز بخوانید.
• یکی از راه ها برای پرورش مهارت های خلاق کودک این هست که برای او کتابهایی بخرید که تصویر دارند. اول از او بخواهید درباره تصاویر داستان بسازد. بعد داستان اصلی را بخوانید و با مکث، نظر کودک را درباره ادامه ماجرا بپرسید. به او واژه های جدید یاد بدهید و او را با کتاب فروشی و کتابخانه آشنا کنید.
• یکی از راه های در دسترس برای تقویت هوش کودکان این هست که شباهت ها و تفاوت ها را در محیط پیرامون تشخیص دهند. در هنگام تماشای دنیای پیرامون از کودک درباره اشیا شبیه به هم، رنگ های شبیه به هم، لباس ها و وسایل شبیه به هم یا اشیا متفاوت از هم، رنگهای متضاد باهم و… بپرسیم. پرسیدن از کودک باعث تفکر کودک درباره چیزهایی میشه که ممکنه به راحتی از کنارشون عبور کنه. هم چنین دانستن تفاوت ها و شباهت ها میتواند به تقویت مهارت دسته بندی کودک کمک کند.

چگونه ضریب هوشی کودک (IQ) را افزایش دهیم؟

آنچه باعث افزایش هوش کودک می شود کارهای سخت و پیچیده و یا انجام تست های هوشی و کتاب های مختلف نیست بلکه کارهای ساده ای است که در روزمره هم می توان با کودک تمرین کرد.

در ادامه 5 تکنیک که می توانید برای بهبود هوش کودک خود انجام دهید را با هم می خوانیم:

1. داستان خواندن برای بهبود هوش کلامی و زبانی کودک

هوش کلامی و زبانی کودک توانایی پردازش اطلاعات با استفاده از کلمات و زبان است. در مقایسه با پردازش تصاویر یا گفتار، خواندن از روی کتاب چالش‌برانگیزتر است زیرا بخش‌هایی از مغز ما در حال برقراری ارتباط هستند. هنگام خواندن، از مغز ما خواسته می شود که خوانده شده ها را بسازد و تصور کند.

اگر فرزندان خردسالی دارید که تازه شروع به صحبت کردن و خواندن کرده اند، روزانه با آنها مطالعه کنید تا دایره لغات آنها را گسترش دهید. وقتی با آنها مطالعه می کنید، به کلمات خاصی توجه کنید. برای کودکان بزرگتر، داستان های مفهومی را بخوانید تا دایره لغات آنها را گسترش داده و تخیل را بیشتر در آنها تقویت کنید. این به آنها کمک می کند تا مفاهیم انتزاعی تر را بهتر درک کنند.

2. بازی با بلوک ها برای بهبود هوش فضایی

پازل ها، بلوک ها، بازی های حافظه، کاردستی، مجسمه های اسباب بازی. اینها ابزارهایی هستند که هر کودکی باید با آن بزرگ شود. به کودکان خود در دوران پیش دبستانی زمان و فضای کافی برای بازی با این ابزارها بدهید. بازی بلوک و ساخت و ساز به ویژه مهم و مفید است زیرا به کودک شما فرصت های یادگیری متعددی می دهد.

هنگام ساختن سازه ها یا درگیر شدن در بازی بلوک، کودکان با ابعاد مختلف اجسام آشنا می شوند و این کار به تقویت هوش فضایی آنها می انجامد. هوش فضایی توانایی تصور تصاویر در ذهن است. هنگام تصمیم گیری در مورد نحوه چیدن بلوک ها، زیر، بالا یا عمود بر هم، کودکان درگیر استفاده از هوش فضایی خود هستند.

3. انجام تمرینات ریاضی و فعالیت بدنی برای بهبود هوش

تفکر انتزاعی، استدلال و شناسایی الگوها، حل مسئله ها و تشخیص روابط بدون استفاده از دانش قبلی، به عنوان هوش سیال شناخته می شوند. عموماً وقتی با موقعیت جدیدی مواجه می شویم از هوش سیال خود استفاده می کنیم.

آیا می توان هوش سیال را افزایش داد؟ برای کودکان، می توانید با استفاده از مثال های عینی برای نشان دادن رابطه بین اشیا شروع کنید.

اگر به کودک خود تفاوت مربع و مستطیل را آموزش می دهید، اشیاء مربع و مستطیل واقعی را در اطراف خانه به او نشان دهید. آنها را وادار کنید تا اشیا را ببینند و لمس کنند تا تفاوت را احساس کنند.

به جای نوشتن یا نشان دادن عددها مثلا «2» به کودک، با کمک اشیاء واقعی مانند بلوک یا اسباب بازی به او نشان دهید. برای نشان دادن مفهوم “3 بیشتر از 4″، 4 عروسک را در یک خط روی میز قرار دهید، سپس 3 عروسک دیگر را به آرامی اضافه کنید.
علاوه بر آشنایی کودک با ریاضیات، تحقیقات همچنین نشان می دهد که فعالیت بدنی همچنین می تواند هوش را بهبود بخشد. مشخص شد که هورمون‌های خاصی در طول فعالیت بدنی ترشح می‌شوند و این هورمون‌ها برای هیپوکامپ، ناحیه‌ای از مغز که با یادگیری و حافظه مرتبط است، مفید هستند. پس فرزندانتان را بیرون ببرید تا بدوند، بازی کنند!

4. به آنها ایمان داشته باشید

اینکه فرزند شما واقعاً باهوش است یا باهوش‌تر از حد متوسط، مهم نیست و تفاوتی ایجاد نمی‌کند. مطالعه ای انجام شد که در آن معلمان مدرسه ابتدایی به گروهی از دانش آموزانی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند گفتند که باهوش هستند. هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص این کودکان به عنوان «تیزهوش» انجام نشد و هیچ چیز در کلاس اضافه نشد و یا تغییر نکرد.

با این حال، در پایان سال تحصیلی، کودکانی که معلمان به آنها گفته بودند «باهوش» هستند، میانگین نمره هوشی بالاتری نسبت به بقیه همکلاسی‌های خود کسب کردند. این سخنان شما و اعتقاد شما به آنها است که برای زندگی آنها را تحت تأثیر قرار می دهد.

5. تلاش های کودک را تحسین کنید

ستایش کودک زمانی بیشترین تأثیر را دارد که بر تلاش و تعهد متمرکز باشد نه نتیجه نهایی. فرآیند یادگیری و تلاش فرزند شما باید دلیل اصلی ستایش های شما باشد.

چگونه کودک را تشویق کنید؟

به جای اینکه کودک را به خاطر نتیجه ی کارش تحسین کنید، “آفرین، نمره کامل گرفتی، تو خیلی باهوش هستی!” در عوض این را بگویید: «من دیدم که واقعاً برای انجام دادن تکالیفت تلاش می‌کنی. من خیلی دوست دارم که راه حل های مختلفی را روی آن سوال ریاضی امتحان کردی تا اینکه سرانجام به جواب رسیدی. من بهت افتخار می‌کنم که به آن گیر دادی و تسلیم نشدی!».
کودکان برای تقویت یادگیری خود به تشویق زیادی نیاز دارند. یادگیری واقعی فعال است. یادگیری واقعی احساسی است. به عنوان والدین، شما تأثیر زیادی بر یادگیری فرزندتان دارید.

از ویژگی های مهم یک محیط آموزشی این هست که مرحله رشدی کودک را برای انجام مهارت ها در نظربگیرد و با توجه به آن مهارت ها برای کودک تمرین های متفاوت و سازنده ای بسازد. هم چنین کودک در کنار هم سالانش میتواند بهتر وظایفش را انجام دهد و نه تنها کسل کنندگی مطالب برای او کمتر خواهد شد بلکه بعضی فعالیت ها رقابت را در کنار انجام آن فعالیت دارند که این رقابتها در بین همسالان میتواند بسیار سازنده باشد.

بنابراین انتخاب یک مهدکودک مناسب برای اطمینان از درست بودن مطالب و رشد کودک الزامی هست. این مراکز دارای پروانه و مجوز برای انجام فعالیت هستن و فعالیتشون میتونه پیش زمینه ای برای شروع بهتر مدرسه در 7 سالگی بشه. قطعا کودک مطالب اصلی و بسیار مهم رو در مدرسه یاد میگیره اما تقویت هوش کودک باعث راحت تر شدن یادگیری در آینده و روابط اجتماعی میشه. مرکز پیش دبستانی شادآموز میتونه به رشد هوش کودکان با در نظر گرفتن مهارت ها و فراهم کردن شرایط مناسب در کنار تقویت خلاقیت و روابط اجتماعی کمک کنه.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:

منبع:

دکتر سید امیر قاسم تبار متخصص آموزش به کودکان
رایس ،ف.فیلیپ،(1390)رشد انسان،ترجمه دکتر مهشید فروغان