درمان اختلال بیش فعالی ADHD چگونه است؟

مدت زمان مطالعه: 7 دقیقه

درمان اختلال بیش فعالی/کم توجهی (ADHD)

کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی/کم توجهی یا ADHD به طور مداوم رفتارهایی ناشی از بی توجهی و یا بیش فعالی از خود نشان می دهد.
بی‌توجهی شامل: اشکال در تمرکز، حواس پرتی، پرت‌شدن از تکالیف و نامنظم بودن است اما به معنای لجبازی یا درک نکردن مسائل نیست.
بیش فعالی شامل: بی‌قراری و وول خوردن های زیاد و مداوم دویدن کودک است در زمانی که وقت بازی نیست و همه آرام نشسته اند.

کودک دارای اختلال بیش فعالی چه ویژگی هایی دارد؟

پرحرفی، سر به سر دیگران گذاشتن و دست زدن به اشیا نیز از جمله رفتارهای کودک بیش فعال است.
هم چنین کودک مبتلا به ADHD نمی تواند روی صندلی آرام بنشیند، و یا کاری را که شروع می‌کند به پایان برساند و قادر به انجام مسئولیت هایی که به او داده می‌شود نیز نمی باشد، به همین دلیل همواره مورد اعتراض خانواده و معلم قرار می‌گیرد. و البته به دلیل عدم موفقیت در انجام تکالیف مورد سرزنش و تنبیه خانواده ها قرار می‌گیرد‌. در نتیجه احساس ناکامی می کند و ممکن است جملاتی مانند” من بد هستم ” ، “من احمقم” و مانند آن ها را به کار ببرد، بنابراین درمان برای کودکان ADHD بسیار اهمیت دارد.

متاسفانه باور عموم بر این است که کودک بیش فعال/کم توجه، کودکی باهوش است کما اینکه این اختلال هیچ ربطی به هوش کودک ندارد و در بیشتر موارد عدم توجه خانواده برای پیگیری و درمان باعث به وجود آمدنِ مشکلات در تحصیل و برقراری روابط درست با همسالان و طرد شدن می شود .

در ادامه مطلب برخی راه های درمانی ADHD را برای والدین گرامی توضیح می دهیم.

روش های درمان ADHD چیست؟

درمان دارویی ADHD:

معمولا اولین درمان در اختلال بیش فعالی/ کم توجهی درمان دارویی است زیرا این داروها سریع اثر می گذارند و به طور کلی عوارض خفیف و قابل تحملی دارند.
اما واضح است که بسیاری از والدین مایل به درمان دارویی کودک خود نیستند. هم چنین دارو ها هرچند خفیف و کم، عوارضی را برای فرد ایجاد می کنند. پس مداخله روانی می تواند بهترین گزینه باشد، هرچند گاهی با توجه به نظر متخصص استفاده از هر دو درمان ِدارویی و رفتار درمانی باید صورت بگیرد‌.

روان درمانی ADHD:

مداخلات روانی اجتماعی برای کودکان مبتلا به ADHD عبارتند از: آموزش هایی برای جبران مهارت های مربوط به نظم و سازماندهی در این کودکان، آموزش به والدین و خانواده، استفاده از درمان های شناختی رفتاری و آموزش مهارت‌های اجتماعی و مداخلات رفتاری در مدرسه که در کنار همه ی این ها گاهی با نظر متخصص دارو نیز تجویز می شود.

آموزش خانواده برای کمک به کودکان مبتلا به ADHD:

بسیاری از والدین وجود کودک بیش فعال را به سختی تحمل می‌کند و رفتار کودک بیش فعال/کم توجه کیفیت زندگی خانواده را کاهش می دهد.
رفتارهایی مثل بی قراری و ناآرامی مفرط، به هم خوردن نظم منزل، دست زدن به همه چیز، دعوا و کتک کاری با دیگر هم سن و سالان، گوش ندادن و عدم فرمانبرداری از دستورالعمل‌ها و آموزشهای والدین، عرصه زندگی را برای خانواده طاقت فرسا می کند. و بسیاری از والدین با ناامیدی و احساس شکست در تربیت فرزند خود مواجه می‌شود در نتیجه دچار عدم اعتماد به نفس و در مواردی افسردگی خواهند شد.

والدین در چنین شرایطی ممکن است کودک خود را کتک بزنند، مورد تحقیر و سرزنش قرار دهند، او را تنبیه نموده و زندانی کنند‌. اما مسلما هیچ کدام از این روش ها موثر نخواهد بود. چیزی که اهمیت دارد در درمان کودکان بیش فعال، این آموزش ها باعث می‌شوند تا شما والد گرامی بتوانید به صورت موثر و کارآمد به کاهش رفتار بیش فعالی در کودک خود کمک کنید چرا که متاسفانه خانواده ها به دلیل عدم آگاهی درست از اختلال ADHD دچار این ذهنیتِ منفی می شوند که کودک شان به طور عمدی این رفتارها را از خود نشان می دهد. در نتیجه همواره کودک خود را مقصر می‌دانند. بنابراین اول از همه باید به والدین آگاهی داد تا اختلال کودک را درک کنند و او را مورد تنبیه و سرزنش قرار ندهند.

مقاله رفتار مناسب با کودک ADHD را از شادآموز بخوانید.

والدین بهتر است روش های صحیح اصلاح و تغییر رفتار را یاد بگیرند و بر اساس دستورالعمل درمانگر عمل کنند و اگر مشکلاتی بین خود دارند که باعث عدم هماهنگی تربیت بین والدین و مراقبان کودک شده، آن را رفع کنند.

هم چنین اگر شما به عنوان والد کودکی ADHD هر یک از نشانه های اختلال روانشناختی مثل اضطراب، افسردگی، خشم و… را در خود می‌بینید حتما جهت درمان خود اقدام کنید چرا که درمان کودک نیازمند صرف وقت و مشارکت خانواده هاست و در صورتی که خود والدین دچار مشکلاتی باشند برای کمک به کودک خود ناتوان می شوند.

توجه داشته باشید که در رفتار با کودک ADHD بهتر است کوچکترین رفتارهای مثبت کودک را ببینید و آن ها را تشویق کنید.
می تواند با استفاده از “فرم ثبت رفتار پیشرفت کودک (جدول امتیاز)” و “ژتون های دریافتی” کودک را به خاطر رفتارهای مثبتی که داشته تشویق کنید و به او ژتونی (مثلا یک ستاره) بدهید و پس از شروع برنامه تشویقی از روش جریمه کردن و یا دادن امتیاز منفی بر روی فرم ثبت رفتار به صورت ضربدر های قرمز رنگ استفاد کنید و آن را در جایی که خود و کودک هر دو می توانید ببینید نصب کنید.

ADHD یا عدم توجه و تمرکز چیست؟ در این مقاله از شادآموز می توانید اطلاعات بیشتری در زمینه ی اختلال عدم توجه و تمرکز کودکان کسب کنید.

تاثیر ریلکسیشن در والدینِ کودکان ADHD

از جمله مهمترین نکات این است که شما والد گرامی نیز، باید روش‌های آموزش آرامش عضلانی (ریلکسیشن) را بیاموزید و همواره به آرامی و بدون عجله، امور مربوط به منزل را انجام دهید و سعی کنید وقت بیشتری را برای کودک خود اختصاص دهید.
برای انجام هر فعالیت کودک، او را با آرامش صدا بزنید و با امیدواری به آموزش‌های خود ادامه دهید.

هماهنگی بین خانواده و مدرسه کودک

همان طور که گفته شد، کودکان مبتلا به ADHD در توجه کردن به دستورالعمل‌های معلم، به درستی کنار آمدن با مقررات کلاس و آرام نشستن دچار مشکل هستند و آموزش‌های انفرادی در کنار فعالیت های تحصیلی در مدرسه برای این کودکان مورد نیاز است هم چنین میان والدین و اولیای مدرسه باید هماهنگی وجود داشته باشد تا روش های تشویق و جریمه کردن کودک به خوبی اجرا شود .
مشارکت معلم در برنامه آموزش والدین و تشویق و نظارت بر رفتار کودک تاثیر فوق العاده ای بر رفتار کودک مبتلا به ADHD خواهد داشت و عملکرد تحصیلی او را افزایش می‌دهد.

هنگامی که به کودکان ADHD کمک می کنیم تا به خود سازمان دهند، اضطراب کودک فروکش می کند.
بنابراین والدین، متخصصان و معلمان کودک بهتر است با کمک یکدیگر مجموعه ی مشخصی از انتظارات از کودک را مشخص کنند و پاداش هایی برای مواقعی که کودک انتظارات آن ها را برآورده می کند، طراحی کنند.

ما در شاد آموز با برخورداری از متخصصانی توانا، مربیانی با مهارت و مجموعه ای شاد و استفاده از جدیدترین متد آموزشی به پرورش رشد شناختی و توانایی های کودکان عزیزمان باتوجه به شرایط هر کودک می پردازیم.
می توانید برای کسب راهنمایی های بیشتر با متخصصین مجموعه مشورت نمایید.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:

منبع : کتاب روان شناسی مرضی کودک، انتشارات ارجمند