مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه
از بسیاری جهات، مراقبت از نوزاد نارس چندان متفاوت از یک نوزاد معمولی نیست. در کنار او نیز لحظات لذت بخشی را صرف دیدن واکنش‌ها و حرکاتش خواهید کرد. اما باید چند نکته مهم را برای حفظ سلامت او در نظر داشته باشید.
شیردهی به نوزاد نارس
تغذیه نوزاد نارس بسیار اهمیت دارد، زیرا احتمال افت قند خون در این نوزادان بیشتر است. در هنگام افت قند خون، نوزاد بی‌حال می‌شود و به‌سختی از خواب بیدار می‌شود. بنابراین، به طور متناوب هر 2 تا 2.5 ساعت باید شیردهی صورت گیرد. نوزادی که بیش از 3 ساعت شیر نخورد، دچار افت قند خون می‌شود. اگر نوزاد به تنهایی قادر به مکیدن سینه مادر نیست، از سرنگ، شیشه شیر مخصوص یا قاشق کوچک برای شیردهی به نوزاد استفاده کنید. مقاله ی شیردهی با شیشه شیر را بخوانید.
از آنجا که نوزادان نارس کمتر می‌توانند شیر بخورند، باید شیر خود را بدوشید تا سطح تولید شیر را بالا نگه دارید. در غیر این صورت، ممکن است تولید شیر کمتر شود و با مشکل سیر کردن نوزاد در روزهای آتی روبه رو شوید. برای مراقبت از نوزاد نارس خود می‌توانید شیر را در یخچال نگهداری کنید و در وعده‌های بعد از آن استفاده کنید.
دمای بدن نوزاد نارس چقدر باید باشد؟
دمای بدن نوزاد باید بین 36.6 تا 37.2 درجه سانتی‌گراد باشد. نیازی نیست به طور مرتب دمای کودک خود را اندازه‌گیری کنید. اما اگر احساس می‌کنید داغ‌تر از حد معمول است، عرق کرده، به نظر می‌رسد احساس ناخوشی دارد، یا اگر نگرانی دیگری دارید، دمای بدن او را بررسی کنید.
نوزادان نارس کمتر از سایر نوزادان قادر به کنترل دمای بدن خود هستند. اگر محیط آنها بیش از حد سرد باشد، به سرعت گرمای بدن خود را از دست می‌دهند. و اگر هوا خیلی گرم باشد، بدن آنها خیلی گرم می‌شود، که این امر خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش می‌دهد.
بهترین راه برای حفظ دمای نوزاد در سطح ایمن، پوشاندن او به صورت لایه‌ای است، یعنی پوشاندن لباس بدون آستین، جلیقه، لباس خواب، پتو یا کیسه خواب زیپ‌دار. بسته به گرم یا سرد بودن محیط می‌توانید یک لایه را اضافه یا حذف کنید. نکته مهم در مراقبت از نوزاد نارس این است که نباید در خانه برای آنها از کلاه استفاده کنید، زیرا به سرعت دمای بدن آنها را افزایش می‌دهد.
خواب نوزاد نارس
به دلیل کوچک بودن و نیاز به تغذیه بیشتر، شب بیداری در این نوزادان بیشتر است. سعی کنید برای نوزاد تفاوت شب و روز را مشخص کنید. شب‌ها نور محیط را کم کنید، با صدای آرام‌تر حرف بزنید و تحریک محیطی را کاهش دهید. در نوزادان نارس مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا والدین بتوانند شب‌ها را بی‌دغدغه تا صبح به سر کنند. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با خواباندن نوزاد این مطلب از شادآموز را مطالعه کنید.
مراقبت از نوزاد نارس و پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
به‌ندرت ممکن است نوزادان به‌طور ناگهانی و به علت نامعلوم بمیرند که به آن سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) می‌گویند. احتمال مرگ در اثر این سندرم کم است اما نوزادان نارس بیشتر از نوزادان کامل در معرض خطر هستند.
علت دقیق این سندرم مشخص نیست، اما مواردی وجود دارد که ریسک بروز آن را کاهش می‌دهد. به طور مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که خواباندن نوزاد به پشت تعداد موارد مرگ را کاهش می‌دهد. برای مراقبت از نوزاد نارس موارد زیر را رعایت کنید:
- از پتوهای سبک استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که پتو فقط به شانه‌های نوزاد می‌رسد و نمی‌تواند سر او را بپوشاند. هرگز از لحاف، بالش یا ضربه‌گیر تخت در اطراف نوزاد استفاده نکنید.
- از یک تشک محکم و تخت برای خواباندن نوزاد خود استفاده کنید.
- از خوابیدن در کنار نوزاد نارس خودداری کنید. هرگز با نوزاد روی مبل، صندلی یا تختخواب نخوابید. این نکته به‌ویژه در مواردی که خسته هستید یا از مواد مخدر/الکل استفاده کرده‌اید، اهمیت بیشتری دارد.
- اطمینان حاصل کنید که دمای محیط خیلی گرم یا سرد نیست. تختخواب آنها را دور از شوفاژ یا بخاری و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگه دارید. دمای اتاق باید بین 16 تا 20 درجه سانتی‌گراد باشد.
- در خانه و در نزدیکی نوزاد سیگار نکشید.
مراقبت از پوست نوزاد نارس
حمام کردن نوزاد
هنگامی که دمای بدن و وضعیت سلامت نوزاد ثابت شد، می‌توانید او را حمام کنید. فواصل حمام کردن به میزان نارس بودن نوزاد و وضعیت پوست او بستگی دارد. برای مراقبت از نوزاد نارس و جلوگیری از تحریک پوستی، حمام و شستشوی مو را حداکثر به 2 یا 3 بار در هفته محدود کنید. در بین حمام‌های نوزاد می‌توانید با استفاده از پنبه آغشته به آب ولرم، صورت و گردن و پایین تنه نوزاد را تمیز کنید.
آب معمولی برای شستشوی پوست ظریف نوزاد نارس بهترین گزینه است. آب باید گرم باشد نه داغ. دمای آن را با مچ یا آرنج خود بررسی کنید و تنها زمانی برای نوزاد از آن استفاده کنید که پوست بدنتان را آزار ندهد.
نوزاد را خشک کنید
پس از حمام، نوزاد را حتما خشک کنید، چراکه او به سرعت دمای بدنش را از دست می‌دهد. او را در مکانی گرم شستشو دهید و حوله را در دسترس قرار دهید تا پس از شستشو به سرعت دور او بپیچید.
تعویض پوشک نوزاد
مراقبت از نوزاد نارس شامل تمیز و خشک نگه داشتن پوشک نیز می‌شود چراکه می‌تواند به کاهش بثورات پوستی کمک کند. برای تعویض پوشک نوزاد نارس، فقط به آب و دستمال نیاز دارید. سپس، به آرامی محل مورد نظر را خشک کنید یا پوشک نوزاد خود را برای مدتی کنار بگذارید.
اگر نگران بثورات پوستی هستید، می‌توانید از یک لایه نازک پماد محافظ برای محافظت از پوست نوزاد در برابر رطوبت ادرار استفاده کنید.
بیماری‌های نوزاد نارس
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده شرایط زیر هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:
- شیر نخوردن نوزاد
- زرد شدن پوست و چشم
- افزایش دمای نوزاد بالاتر از 37.5
- استفراغ
- آپنه و مشکلات تنفسی
- بیدار نشدن یا بیحالی نوزاد
- وجود خون در استفراغ یا پوشک
- تشنج و صرع
نکات مهم برای مراقبت از نوزاد نارس
- پیش از بغل کردن و تغذیه نوزاد، دست‌ها و سینه خود را بشویید.
- افرادی که دچار بیماری هستند، به نوزاد نزدیک نشوند.
- نوزاد را نبوسید و پوست او را بیش از حد لمس نکنید.
- تست‌های شنوایی، بینایی، واکسیناسیون و آزمایش تیروئید نوزاد را در زمان مقرر انجام دهید.
شرایط ویژه نوزادان نارس ممکن است باعث شود مادر در گردابی از احساس خستگی، اضطراب، افسردگی و حتی حس گناه نسبت به زودتر به دنیا آمدن نوزاد گیر کند. از این رو، لازم است در این دوره به دنبال دریافت پشتیبانی جسمی و روحی باشید. به یاد داشته باشید که برای مراقبت از نوزاد نارس باید سالم و پر انرژی بمانید. امیدواریم اطلاعاتی که شادآموز در اختیار شما قرار می‌دهد، به مدیریت بهتر شرایط‌تان کمک کند. پیج ما در اینستاگرام نیز تلاش می‌کند اطلاعات مفیدی را برای مادران به اشتراک بگذارد. نظرات خود را با ما در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید:
منبع:
نوزاد نارس باید در بازه زمانی کم شیر بخوره تا افت فشار نکنه تغذیه نوزاد نارس خیلی اهمیت داره