شیشه شیر خوب است یا بد؟

مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه 

معایب و مزایای شیشه شیر

شیر دادن به کودک از راه طبیعی و از طریق سینه مادر و یا از طریق شیشه شیر، مزایا و معایبی دارد. بعضی از مادرها هم به طور ترکیبی هم از طریق سینه هم از طریق شیشه شیر کودکشون رو تغذیه می کنند. بسیاری از والدین چاره ای جز شیر دادن به کودک با شیرخشک ندارند. شیشه شیر ضررهای زیادی دارد اما در شرایط غیرمعمولی چاره ای جز این نیست. با رعایت نکات ایمنی، از مضرات شیشه شیر، پیشگیری کنید یا آن‌ها را کاهش دهید. شیشه شیر معایبی همچون هزینه، ایجاد تغییر در شکل فک کودک و… رو دارد که در ادامه مفصل تر اونها رو بررسی خواهیم کرد.

اگر با شیشه شیر به نوزاد شیر می‌دهید، نزدیک نگه داشتن نوزاد به خودتان حین شیردهی، پیوندی نزدیک و صمیمیت بین شما ایجاد می‌کند. کودک می‌تواند شما را حس کند، بوی شما را استشمام کند و شما را ببیند و اینها باعث ایجاد یک دلبستگی قوی بین مادر و کودک می‌شود.

اگر شاغل هستید و باید به محل کار خود بروید، یا به هر دلیلی از کودک خود دور هستید، تغذیه نوزاد با بطری یا شیشه شیر به شما این امکان را می‌دهد که شیرتان را بدوشید. مقاله ی مادران شاغل از شادآموز را بخوانید.

نکات کلی درباره شیشه شیر که باید بدانید:

رعایت نکات ایمنی و سلامت و بهداشت برای تغذیه کودک با شیشه شیر امریست مهم. در ادامه چند نکته مفید برای شیردهی با شیشه شیر را برایتان بازگو می کنیم:

• قبل از شیر دادن به کودک، دمای آن را بررسی کنید. برای اینکار کافیست با ریختن چند قطره شیر روی مچ دست خود دمای شیر را متوجه شوید. اگر روی دستتان فقط گرما احساس کنید یعنی دمای شیر مناسب است، اما شیر خنک خیلی بهتر از شیر خیلی گرم است.
• هیچگاه شیر مادر را در مایکروویو قرار ندهید. شیشه شیر را به مدت چند دقیقه (بیشتر از ده دقیقه) در یک ظرف آب گرم قراردهید.
• اگر شیر گرم شده‌ای را به کودک نداده‌اید و بیشتر از یک ساعت بیرون مانده، آنرا دور بریزید. شیشه شیرهای نیمه خالی را دوباره گرم نکنید.
• تمام سرپستانک‌ها و شیشه شیرها را باید به وسیله یک برس سرپستانک به خوبی تمیز کنید.

نحوه شیر دادن با شیشه شیر

• شیشه شیر نوزاد را به صورت کج باید نگه دارید.
• اگر نوزادتان سرپستانک را محکم نگرفت، به آرامی زیر چانه‌اش را با انگشت وسطی خودتان کمی فشار دهید. این کار راهی است برای اینکه کودک هوا را کمتر ببلعد. بلعیدن هوا باعث نفخ نوزاد میشود.
• حواستان به جریان شیر باشد. زمانیکه بطری وارونه است، شیر باید با جریان ثابت و مداومی از سرپستانک جاری شود. سرپستانک هم گاهی بسته می شود بنابراین چک کردن سر پستانک هم کاری ضروری است.
• حتی زمانی که کودک به درستی تغذیه شود، مقداری هوا وارد بدن او می شود. برای شیر دادن به کودک با شیشه شیر بهتر است کودک را در آغوش بگیرید و نزدیک به حالت ایستاده نگه دارید.
• وسط پشت او را (درناحیه بالای کمر و بین دو کتف) به آرامی مالش دهید تا بادگلوی کودک خارج شود.

مضرات و معایب شیشه شیر

گاهی دیده میشه که والدین شیشه شیر کودکشون رو به بالش یا عروسک تکیه میدهند و بعد به کار خود مشغول می شوند. این کار بسیار خطرناکی هست. خطرهایی مانند:

خفگی با شیر: هنگامی که کودک شما بدون نظارت تغذیه می‌شود، نمی‌تواند جریان شیر را کنترل کند و شیر به طور مداوم در دهان کودک و حلق او جاری میشود بدون اینکه کودک علاقه یا نیازی به شیر داشته باشد.
خفگی به سرعت و بدون هیچ سر و صدایی از کودک ایجاد می شود و اگر شما در نزدیکی کودک خود نباشید، ممکن است متوجه آن نشوید.
آسپیراسیون: آسپیراسیون زمانی اتفاق میفتد که غذا به جای معده، وارد ریه‌ها ‌شود این اتفاق می‌تواند باعث عفونت قفسه سینه و نیاز به پزشک شود. زمانیکه کودکان در حالت دراز کشیده به پشت شیر بنوشند بیشتر خطر ابتلا به این بیماری وجود دارد. اگر کودک را بدون نظارت در حال شیر خوردن گذاشته اید تا خودش شیر بخورد، متوجه این اتفاق نخواهید شد.

آسیب شنوایی: اگر کودکتان را به سمت پشت بخوابانید و شیشه شیر را در دهان او قرار بدهید، بیشتر مستعد عفونت گوش است. شیر و میکروبها پشت دهان جمع میشوند و باعث ایجاد عفونت در گوش می شوند این میکروبها می توانند وارد گوش شوند. نگه داشتن نوزاد در وضعیت عمودی هنگام شیر خوردن باعث کاهش این خطر می شود.

خفگی با پتو: از پتو یا بالش یا عروسکهای نرم برای نگه داشتن شیشه شیر کودک استفاده نکنید. اینکار خطر خفگی کودک رو افزایش می دهد. این وسایل روی صورت کودک می افتند و چون کودک نمی تواند در وضعیت آنها تغییر ایجاد کند باعث خفگی می شوند. در تمام مواقعی که کودک شما در تخت خود است، باید از دستورالعمل‌های خواب ایمن نوزاد پیروی کنید که شامل عدم وجود وسایل سخت مثل اسباب بازیها و یا وسایلی که باعث پوشیده شدن دهان یا راه تنفسی کودک میشود.

تغذیه بیش از اندازه: اگر کودک شما نتواند شیشه شیر را از دهانش بیرون بیاورد مجبور است تمام محتویات آنرا بنوشد و طبعا باعث افزایش وزن کودک خواهد شد. همچنین تغذیه زیاد باعث افزایش رفلاکس کودک می شود و این موضوع خفگی و سیستم گوارش کودک را به خطر می اندازد. کودک شما زمانی که سیر شود از خود علائمی بروز می دهد و باعث می شود تا شما از سیر شدن کودک آگاهی پیدا کنید.

توقف مکیدن سرپستانک و یا افتادن پستانک از دهانشان، از این نشانه‌هاست. اگر که شما بر شیر خوردن کودکتان نظارت نداشته باشید و در این زمان کنار او نباشید امکان متوجه شدن این نکات را هم نخواهید داشت. نگه داشتن شیشه شیر می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود چون شیر می‌تواند در دهان کودک بماند، با بزاق دهان او ترکیب می شود و اسیدی ایجاد می کند که به دندان‌های او آسیب می‌رساند.

پس از گذراندن دوران شیردهی کودک، برای گرفتن شیشه شیر از کودک چه کار کنیم؟ در این مقاله از شادآموز راهکارهایی را در این رابطه ارائه داده ایم.

تاثیر شیشه شیر بر فک و دندان کودک

نوزاد پس از تولد با گرفتن پستان مادر یاد می گیرد که زبان و فک پایین خود را جلو آورد و با تمام انرژی خود در حالی که تمامی ماهیچه های زبان، گونه، لب و فک درگیر است، شیر را بمکد. زمانی که نوزاد شما متولد می شود هنوز ساختمان فک کاملی ندارد. مکیدن از سینه مادر به رشد درست و متناسب این ساختمان و رشد درست دندانهای کودک کمک خواهد کرد.

شیر خوردن از پستان مادر برای تکامل دندان ها و فک او مفید است و عضلات و ماهیچه های صورت و فک او فعال می شوند. هنگام شیر خوردن از پستان مادر، کودک نوک پستان را داخل دهان می کند، فک به سمت بالا و پایین حرکت می کند و پستان را با تمام توان برای خروج شیر فشار می دهد. برای اینکه کودک به این هدف برسد شیر دوشی را به طور کامل و با تلاش زیاد انجام می دهد.

شاید سوال شما باشد که زمان از شیر گرفتن نوزاد و شروع غذای کمکی چه زمانی است؟ خواندن این مقاله از شادآموز رو برای درک بهتر این موضوع به شما پیشنهاد می کنیم.

این عمل باعث فرم گرفتن درست فک ها شده و دندان هایی سالم با قرار گرفتن در مسیر رشدی درست و بدون انحراف انتظار می رود یکی از عواملی که موجب بروز دندان های غیرطبیعی شده و کودکان را به سوی درمان های ارتودنسی و یا گفتار درمانی می برد، الگوی تغذیه غیرطبیعی است که تحت عنوان «تانگ تراست» شناخته می شود.

این مشکل در میان کودکانی که از طریق شیشه شیر تغذیه می کنند، شایعتر است و اغلب در میان کسانی که از پستان مادر تغذیه می کنند، دیده نمی شود چراکه در تغذیه با پستان، زبان هم برای گرفتن شیر تلاش می کند و در تغذیه با شیشه زبان برای توقف و به اندازه نیاز شیر آمدن، فعالیت می کند، یعنی در کودکی که با پستان مادر تغذیه می شود، لثه ها و فک پایین با تلاشی بیشتر برای نوشیدن شیر فعالیت می کنند، در حالی که کودکی که با شیشه شیر تغذیه می شود، مجبور نیست فک هایش را با انرژی بیشتری به کار بگیرد زیرا با مکیدن ساده نیز یک جریان سریع شیر را خواهد داشت. در حقیقت شیر اغلب خیلی آزادانه تر جریان پیداخواهد کرد و کودک مجبور نیست که یاد بگیرد وتلاش کند برای اینکه بفهمد چگونه خودش را برای دریافت غذا سازگار کند.

برای مطالعه مقالات بیشتر میتونید به وبسایت مرکز پیش دبستانی شادآموز سربزنید.

شادآموز را در اینستاگرام دنبال کنید: